Ngoan Nguyễn
Năm mới đến sắp đến. Chúc bạn đáng mến. Sự nghiệp tiến lên. Gặp nhiều điều hên.
Năm mới lại tới. Chúc bạn phơi phới. Học hành tấn tới. Miệng luôn cười tươi. Du xuân khắp nơi. Nhận nhiều quà Tết. Mậu Tuất vừa hết. Kỷ Hợi vừa sang. Thịnh vượng an khang. Vạn sự như ý.
CUNG kính mời nhau chén rượu nồng.
CHÚC mừng năm đến tiễn năm qua.
TÂN niên phúc lộc khơi vừa dạ.
XUÂN mới tài danh khởi thỏa lòng.
VẠN chuyện lo toan thay đổi hết.
SỰ gì bế tắc sẽ hanh thông.
NHƯ anh, như chị, bằng bè bạn.
Ý nguyện trọn đời đẹp ước mong.
Người người chúc nhau, nhà nhà chúc nhau…Năm nay 30 mươi Tết rơi vào ngày thứ hai đầu tuần, những người Việt xa xứ như chúng tôi đều phải đi làm và các em học sinh vẫn đi học bình thường nên cái không khí đón Xuân Việt Nam ở Mỹ này như phai mờ, con Heo ủn ỉn chờ xuất hiện như buồn, như giận và đối với mọi câu chúc, lời hay chúng tôi nhẻo miệng cười như không còn đượm chất dân tộc.
Không phải vì thế mà chúng ta không có khí thế để tản mạn nói về Chúa Xuân và nhất là về con Lợn.
“Chăn nuôi vừa khéo vừa khôn
Quanh năm gà lợn xuất chuồng quanh năm.”
Năm Kỷ Hợi hay năm con heo còn gọi là Lợn là một loài vật vô cùng gần gũi với con người. Heo xếp thứ 12 trong bộ linh vật 12 con giáp. Heo gắn bó mật thiết với văn hóa Việt Nam trong đời sống hàng ngày, nhất là đối với các vùng thôn quê. Vì theo quan niệm dân gian, nhà nào muốn giàu có sung túc, tăng gia sản xuất thì phải nuôi heo, rồi sau đến mới nuôi gà. Chính bởi vậy con heo tượng trưng cho sự no đủ, đầy đặn, siêng năng tích lũy của cải.
Trong 12 con giáp, Heo là loài vật có cuộc sống an nhàn nhất, chỉ ăn no tắm mát rồi nằm ngủ. Cuộc sống an nhiên tự tại, vô tư lự tượng trưng cho hạnh phúc …nên người tuổi con Heo thường được ví với sự thành đạt và sung mãn.
Nếu sinh con năm 2019, em bé của bạn cầm tinh con Lợn, mang mệnh Bình Địa Mộc, trong tử vi 12 con giáp, Hợi – Tý – Sửu thuộc quan hệ Tam hội, vì thế khi muốn đặt tên cho con, bạn có thể tham khảo những cái tên có liên quan hoặc cùng nghĩa với Tý, Sửu để giúp cho con được hưởng nhiều may mắn, có nhiều sự giúp đỡ từ Tam hội; rồi trong Thập nhị địa chi, can mệnh ngũ hành… Rồi ôi thôi nào là tên như Mạnh, Hiếu, Học, Giang, Hà, Tuyền, Hải, Thái, Tân, Hàm, Dương, Thanh, Nguyên, Lâm, Đông, Tùng, Bách, Du, Khanh, Thiện, Nghĩa… để đặt tên cho con mình.
Rồi theo truyền miệng dân gian, lợn biểu trưng cho sự phồn thực, tính dục và sự nhàn nhã sung túc nên nếu đôi vợ chồng mới cưới muốn sớm có quý tử thì nên bày tượng heo ở đầu giường ngủ, hay có thể bày một cặp để tăng hiệu quả, phúc khí, cân bằng âm dương.
Hình tượng con heo rất đa dạng nhưng trong dân gian Việt Nam lại mang nhiều ý nghĩa tiêu cực. Nói đến heo là người ta nói đến tính lười biếng (lười như heo), ham ăn, bẩn thỉu, và ngu (ngu như heo) ngoài ra còn hình tượng nhục dục (phim con heo). Heo lại được nhân cách hóa qua nhân vật hư cấu chẳng ra gì, nửa người nửa heo Trư Bát Giới, một vị thần trên Thiên đình, trong câu truyện nổi tiếng Tây du ký của Ngô Thừa Ân.
Thời Hy Lạp cổ đại, lợn là con vật để hiến tế cho nữ thần Demeter và nó là con vật yêu thích của nữ thần này. Phần mở đầu của các lễ hiến tế Eleusis được bắt đầu bằng việc hiến tế con lợn. Sự chuyển hóa ma thuật biến con người thành lợn được dùng làm cốt truyện trong nhiều câu chuyện, chẳng hạn trong thiên sử thi Odyssey của Homer, trong đó đoàn thủy thủ của con tàu anh hùng bị nữ thần Circe biến thành lợn. Ở châu Âu thời cổ đại, heo là con vật được nữ thần Demeter (thần sinh sản) ưa thích, và do đó heo còn là con vật biểu tượng cho sự thịnh vượng, trù phú.
Heo chính là một trong những con vật thân thiết với người Mỹ . Thời kì 13 bang còn là thuộc địa của Anh, lợn rừng được các đoàn nông dân chuyên chở đến chợ bán trên những vệt đường mòn là tiền thân ngành đường sắt Hoa kỳ ngày nay. Bức tường phố Wall ban đầu là để chắn lợn rừng vì lợn rừng có thói quen rũi mọi thứ dưới đất nên đã phá hoại rất nhiều hoa màu của các trang trại Mỹ. Ở Manhattan, New York, các nông dân buộc phải dựng lên một bức tường (wall) để bảo vệ hoa màu khỏi lợn rừng. Tên viết tắt U.S của Mỹ liên quan đến lợn gắn với một người bán thịt lợn có tên Uncle Sam đã tiếp tế vài trăm thùng thịt lợn trên tàu cho quân đoàn Mỹ.
Cũng tại Hoa Kỳ, một số trường sở, trung và cao cấp cũng như trường đại học có các con vật lấy phước là lợn hay tương tự như lợn. Đáng chú ý nhất trong số này là Đại học Arkansas với con vật lấy phước của đội thể thao của trường là một con lợn lòi (Sus scrofa). Lợn đôi khi được dùng để ví với người Winston Churchill nói rằng “Con chó ngước lên nhìn chúng ta. Con mèo nhìn xuống chúng ta, còn con lợn thì coi chúng ta là ngang hàng”. Ở Đức, tham dự vào buổi tiệc có thịt heo vào đêm Noel có ý nghĩa ngăn ngừa quỷ thần và đem lại thịnh vượng, tiền tài cho năm mới.
Về Tôn giáo, Người theo Hồi giáo bị cấm không được ăn thịt lợn, theo kinh Qur’an. Người Do Thái cũng bị cấm ăn thịt lợn vì bị cho là loại dơ bẩn. Phúc âm Ki-tô giáo, chúa Giê-su thực hiện một phép lạ bằng cách làm cho bầy quỷ ám con người đi vào một bầy lợn và sau đó làm nó phải chạy trốn tới một vách đá lao xuống biển và sau đó bị chết đuối.
Trong Ca dao, tục ngữ con heo lại lắm đề tài phong phú.
Để diễn tả sự khó nhọc, bổn phận làm vợ và khả năng đa diện của người đàn
bà Việt, ca dao có câu:
“Đang khi lửa tắt cơm sôi
Lợn đói, con khóc, chồng đòi tòm tem
Bây giờ lửa đã cháy rồi
Lợn no, con nín, tòm tem thì tòm”
“Con gà cục tác lá chanh
Con lợn ủn ỉn mua hành cho tôi
Con chó khóc đứng khóc ngồi
Mẹ ơi đi chợ mua tôi đồng riềng”
Nói lên sự thiếu thật thà của con buôn, dân gian cũng có câu:
“Treo đầu heo, bán thịt chó.”
Trách khéo những người mẹ nghèo muốn con gái mình lấy chồng giàu nên đã ép duyên con và đưa đến những chuyện tình không may:
“Mẹ em tham thúng xôi dền
Tham con lợn béo, tham tiền Cảnh Hưng.
Em đã bảo mẹ rằng đừng
Mẹ lườm mẹ nguýt mẹ bưng ngay vào
Bây giờ chồng thấp vợ cao
Như đôi đũa lệch so sao cho bằng.”
“Thân em mười sáu tuổi đầu
Cha mẹ ép gả làm dâu nhà người
Nói ra sợ chị em cười
Năm ba chuyện thảm, chín mười chuyện cay
Tối về đã mấy năm nay
Buồn riêng thì có, vui rày thì không.
Ngày thời vất vả ngoài đồng
Tối về thời lại nằm không một mình.
Có đêm thức suốt năm canh
Rau heo, cháo chó, loanh quanh đủ trò.”
Khép lại vui cùng Chúa Xuân theo tuổi Kỷ Hợi năm 2019, xin chúc mọi người:
Trẻ trung như heo sữa
Bốc lửa như heo hơi
Chịu chơi như heo nái
Hăng hái như heo con
Sắc son như heo đất
Đủ chất như… heo thịt!
Và nhất là hãy cười thật vui trong năm mới, an khang thịnh vượng đến cùng mọi người.
California, Xuân Kỷ Hợi 2019
Ngoan Nguyễn
Views: 0
