Yêu thương thì dài bằng cả cuộc đời. Bao lâu còn sống, chúng ta vẫn phải tập luyện yêu thương, để tình yêu của chúng ta mỗi ngày một thêm tinh tuyền hơn. Vì tình yêu, đầu tiên thường mang tính vị kỷ, chúng ta phải tập luyện để thoát khỏi tình trạng ấu trĩ đó để tiến tới tình yêu vị tha, một tình yêu trưởng thành.
SỐNG ĐỨC ÁI NƠI GIA ĐÌNH
Cuộc đời nếu không có yêu thương?
Đọc bản tin của báo thanh niên online ngày 29.11.2005 có tin: “Ái nữ của ông Samsung tự tử”. Bản tin đó như sau:
“Cuối tuần rồi tập đoàn sản xuất chip điện tử lớn nhất thế giới Samsung đã xác nhận Lee Yoon-Hyung, con gái út của tập đoàn này đã tự kết liễu đời mình”. Lee 26 tuổi đang học cao học ngành quản trị nghệ thuật tại đại học New York đã tự treo cổ bằng dây điện trong căn hộ của cô ở Manhattan.
Cô đang ở tuổi thanh xuân, giầu có, có cổ phần 191 triệu đô la Mỹ ở công ty Samsung vào năm 2003, tính đến ngày nay chắc chắn là phải nhiều hơn. Giầu có như vậy tại sao lại tự tử? Cô còn thiếu cái gì?
Chắc chắn cô đâu còn thiếu gì! Cô sống vương giả như một người có quyền thế lớn. Ở nhà đắc tiền. Đi xe sang trọng. Giầu có như cô thật là hiếm có trong thế giới hôm nay. Cô đi đâu người ta vẫn tưởng cô là một viên chức nhà nước đương quyền, có kẻ đón người đưa. Rồi cô bỏ lại tất cả giầu có đó, sang trọng đó, để đi về thế giới bên kia. Tại sao?
Thưa, vì cô thiếu tình thương. Cô có cảm giác ba cô không thương yêu cô khi ngăn cấm tình duyên của cô. (Nhiều trường hợp tự tử vì thiếu sự quan tâm của gia đình, đặc biệt là sự bạo hành).
Trong trại tập trung cùa Đức Quốc xã, các cai tù đã quan sát thấy rằng: những tù nhân nào mà chỉ nghĩ tới mình, chỉ biết sống cho bản thân mình thì cơ may sống sót rất ít. Ngược lại, người nào còn nghĩ tới gia đình, bạn bè, thân thuộc, họ ước ao sống vì những người thân đang cần họ, thì cơ may sống sót nhiều hơn trong trại tù khắt nghiệt của phát xít Đức. Chính những ý tưởng yêu thương đó đã giúp họ sống.
Thực vậy, có thể nói rằng: “người ta sống để yêu và để được yêu”. Không có tình yêu thì sẽ như cây xanh thiếu lá sẽ héo úa theo thời gian. Ngược lại, nếu có tình yêu thì cuộc đời luôn là mùa xuân, là hạnh phúc miên trường.
Hôm nay, chúng ta thử nhìn lại sự yêu thương cùa chúng ta có còn cho gia đình chúng ta hay không? Chúng ta có thực sự dành tình yêu của mình cho gia đình hay chúng ta đang muốn phá hủy gia đình vì thiếu tình yêu của chúng ta?
Trước tiên chúng ta cùng tìm hiểu: Gia đình Ky-tô giáo phải có những đặc điểm nào?
Chúng ta vẫn thường nghe nói: “gia đình là Giáo hội thu nhỏ”, thế nên, gia đình cũng phải mang lấy những đặc tính mà Chúa Giê-su muốn cho Giáo hội của Ngài mang lấy. Những đặc tính ấy chính là: “yêu thương và hợp nhất, thực thi lời Chúa, cử hành phụng vụ và loan truyền tin mừng.
Thực vậy, Chúa Giê-su đã từng nói: “Thầy ban cho các con một điều răn mới là các con hãy yêu thương nhau”. Ngài cũng xác định cho chúng ta một dấu hiệu riêng biệt, một bộ đồng phục của người môn đệ. Dấu hiệu ấy không phải là đi nhà thờ, làm dấu thánh giá, tham dự thánh lễ . . . Bộ đồng phục ấy không phải là chiếc áo đủ kiểu đủ màu của từng nhóm, từng hội dòng khác nhau, của từng giới khác nhau, cũng không phải là chiếc khăn theo cấp của thiếu nhi nhưng là tình thương.
Phải, dấu hiệu và bộ đồng phục của người tín hữu chính là tình bác ái yêu thương: “Người ta cứ dấu này mà nhận biết các con là môn đệ Thầy là các con hãy yêu thương nhau”.
Thế nhưng, xem ra có nhiều người đã không muốn chấp nhận bộ đồng phục này. Họ trang nghiêm sốt sắng trong giờ kinh nguyện, nhưng lại thiếu đứng đắn khi sống giữa đời. Ở nhà thờ họ là con chiên ngoan đạo, nhưng ở trường đời họ mặc áo lang sói, với lòng gian tham, độc ác (xin phấn).
Có lẽ vào ngày phán xét chúng ta sẽ ngạc nhiên:
Có những người chúng ta tưởng họ là môn đệ Chúa dựa vào một nếp sống đạo đức giả tạo bên ngoài, nhưng thực sự không phải như thế, chỉ vì họ không thực thi giới luật yêu thương.
Có những người chúng ta tưởng họ là vô thần, là chống đối Thiên Chúa, nhưng thực sự họ là môn đệ của Chúa, chỉ vì họ đã sống tình bác ái. Đức Cha Bùi Tuần trong cuốn “giới luật yêu thương” cũng nói:
“Người vô thần không tin Chúa, chúng ta bảo họ là kẻ vô đạo. Còn chúng ta, mặc dù là tin Chúa, nhưng nếu không thương yêu anh em thì chúng ta cũng chỉ là một loại vô đạo mà thôi.
THỰC HÀNH
Vì vậy, để thực sự trở thành người Ky-tô hữu mỗi người đều phải có khả năng yêu thương anh em mình, và người anh em cũng là người thân cận mà chúng ta phải yêu thương chính là gia đình chúng ta. Mỗi thành viên trong gia đình phải biết yêu thương và được yêu thương từ gia đình. Cha mẹ, vợ chồng và con cái phải luôn nghĩ đến nhau, sống cho nhau và có thể chết vì nhau.
Gia đình là trường đào tạo cho đời những con người biết yêu thương thuận lợi và hữu hiệu nhất.
Thuận lợi vì cùng một xương, một thịt, một dòng máu nên dễ dàng yêu thương nhau hơn.
Hữu hiệu vì là bước đầu để từ đó chiếu toả tình yêu ra bên ngoài: Yêu mọi người như chính mình và yêu tha nhân như Chúa đã yêu. Đồng thời cũng biết yêu thương cả kẻ thù chúng ta như Chúa đã dạy và làm gương khi nói lời tha tội cho kẻ làm hại người.
Muốn đạt tới tình yêu này chúng ta phải trau dồi, tu luyện hằng ngày. Mỗi ngày phải rà xét lại tình yêu với đồng loại, mỗi ngày phải sống tình yêu đó cho anh em, cho dẫu có thiệt thòi cho bản thân.
Có một chàng thanh niên, gõ cửa một nhà dòng để xin vào tu. Cha bề trên nhìn chàng, khẽ mỉm cười và hỏi:
– Thế con đã yêu ai chưa?
Chàng thanh niên đỏ mặt, ấp úng trả lời:
– Dạ thưa Cha, chưa ạ
Cha bề trên lại mỉm cười và bảo:
Thế thì con hãy về, học yêu thương trước, rồi mới tới tu học sau.
Câu chuyện này chỉ muốn nói lên rằng: chúng ta phải học cả những cái tầm thường như câu tục ngữ đã bảo: “Học ăn, học nói, học gói, học mở”, huống chi là học yêu thương.
Yêu thương thì dài bằng cả cuộc đời. Bao lâu còn sống, chúng ta vẫn phải tập luyện yêu thương, để tình yêu của chúng ta mỗi ngày một thêm tinh tuyền hơn. Vì tình yêu, đầu tiên thường mang tính vị kỷ, chúng ta phải tập luyện để thoát khỏi tình trạng ấu trĩ đó để tiến tới tình yêu vị tha, một tình yêu trưởng thành.
Vậy thế nào là một tình yêu vị kỷ?
Tình yêu vị kỷ là tình yêu vì mình, chúng ta luôn đòi người khác phải phục vụ mình, phải đem lại niềm vui cho chúng ta, giống như đứa bé yêu mẹ nó không phải vì là mẹ nó tốt, mẹ nó đẹp mà vì mẹ nó luôn sẵn sàng sống chết vì nó. Khuynh hướng vị kỷ sẽ làm cho tình yêu chết dần, chết mòn, và nếu tồn tại thì cũng chỉ là một tình yêu èo uột và nhơ nhớp, như hình ảnh Tagor đã dùng để so sánh:
– Tình yêu giống như một con suối, nếu ta đắp đập chặn nước, thì dòng suối sẽ khô. Tình yêu giống như một bông hồng, nếu ta ngắt đi và ép vào ngực, thì chẳng bao lâu bông hồng sẽ héo.
Còn thế nào là tình yêu vị tha?
Tình yêu vị tha là tình yêu vì mọi người. Chúng ta sẵn sàng chấp nhận mọi hy sinh gian khổ, chúng ta vui lòng quên mình để dấn thân, đem lại niềm vui mừng và hạnh phúc cho người khác. Đặc tính của loại tình yêu này là cho đi và cho đi không ngừng. Như người mẹ cho con cả cuộc đời vất vả vì con.
Khuôn mẫu lý tưởng cho tình yêu vị tha là chính Chúa Giê-su, Ngài đã nói và đã làm: Không có tình yêu nào lớn hơn tình yêu dám hiến mạng vì bạn hữu.
Nhưng để có một tình yêu vị tha như Chúa, chúng ta phải tập luyện hằng ngày, và không một môi trường nào thuận tiện cho việc tập luyện bằng đời sống gia đình. Vì “Tu đâu cho bằng tu nhà – Thờ cha kính mẹ mới là chân tu”.
Nếu chúng ta không yêu thương chính những người cùng máu huyết với mình, làm sao chúng ta có thể yêu thương người dưng nước lã và hơn nữa, còn phải yêu thương cả kẻ thù mình.
Trong năm giáo dục gia đình, chúng ta hãy cùng nhau thực hiện cho gia đình mình một số ưu tiên sau:
1. Hãy biết tha thứ cho nhau
Vì cuộc sống chúng, chúng ta không thể tránh hết được những va chạm, những bực bội, những buồn phiền, hiểu lầm, vì “bá nhân bá tánh”, và lại “nhân vô thập toàn” nên cần phải tôn trọng và cảm thông với nhau. Phải biết quên đi và tha thứ, biết nhường nhịn và chịu đựng, vì một sự nhịn là chín sự lành, để nhờ đó bầu khí gia đình sẽ luôn hoà thuận, bằng không đời sống gia đình sẽ luôn là bãi chiến trường căng thẳng. rồi dần dần “già néo thì đứt dây” sẽ dẫn đến sự đổ vỡ của gia đình.
2. Hãy giúp đỡ nhau
Phải, hãy giúp đỡ nhau chu toàn những công việc nhỏ bé trong đời sống thường ngày, cộng tác với nhau trong sinh kế làm ăn, hầu bảo đảm một đời sống vật chất ấm no.
Nói tóm lại, những người trong gia đình, phải biết nghĩ đến nhau, phải biết sống cho nhau và có thể dám chết vi nhau, để biến gia đình thành một cộng đoàn ngập tràn yêu thương
Với tình yêu, chúng ta sẽ thấy cuộc đời thật đáng sống, dù có phải vất vả, cực nhọc, dù có phải nghèo túng:
“Trên đồng cạn dưới đồng sâu
Chồng cầy vợ cấy con trâu đi bừa”
“Canh tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon”.
Tình yêu còn có khả năng mang lại nguồn nghị lực mới để vượt qua mọi khó khăn:
“Thuận vợ, thuận chồng, tát bể đông cũng cạn”
Trái lại, không có tình yêu gia đình sẽ trở thành một địa ngục, một nhà tù, trong đó người này cầm chân và giam hãm người kia.
Ước gì mỗi người chúng ta đều có một trái tim hãy dành tình yêu đó cho gia đình. Mỗi người hãy sống tình yêu bao dung và dâng hiến cho gia đình được mãi êm ấm thuận hoà và hạnh phúc.
BÀI 4: NGƯỜI CHA HOÀN HẢO
Mỗi người sinh ra đều có một người cha. Một người cha cộng tác trong việc sinh ra chúng ta. Một người cha nuôi dưỡng chúng ta. Một người cha cho chúng ta một dòng máu, một dòng tộc ở đời. Thế nên cũng có thể nói: mỗi người chúng ta đều có một người cha gắn bó với chúng ta. Ông là người mang lại cho chúng ta vinh dự hay tủi nhục. Ông là người mang lại cho chúng ta hạnh phúc hay bất hạnh. Ông là người cha gương mẫu hay bệnh hoạn bởi thói hư tật xấu.
Chị Liên vẫn cho mình là một đứa trẻ bất hạnh vì mồ côi cha ngay từ nhỏ. Chị chỉ thấy bóng hình cha qua người khác kể và những tấm ảnh cũ nát theo thời gian. Chỉ rất tủi khi nhìn thấy bạn bè được có cha yêu thương dạy dỗ. Nhưng trường hợp anh Vinh lại khác. Anh có cha và còn cha. Nhưng cha lại quá khắt khe với anh, luôn dùng hình phạt để răn dạy anh. Ông nói là ông thương anh “thương cho roi cho vọt”, nhưng anh lại nghĩ vì ông quá đòi hỏi nơi anh. Ông đòi anh phải học thật giỏi, phải nổi bật giữa bạn bè để ông được nở mày nở mặt, nhưng anh đã không làm được điều đó nên ông đánh đập anh.
Kinh nghiệm của chị Tuyết thì lại khác. Chị thương cha và cha cũng thương chị. Nhưng ông hiền lành và nhu nhược quá. Ông yếu đuối với người chung quanh. Ông không hướng dẫn gia đình, ông trao phó mọi việc cho vợ con. Con cái muốn làm gì cũng được nên không đứa nào học hành đến nơi đến chốn. Thậm chí lấy vợ lấy chồng cũng tuỳ ý, chứ không có sự định hướng của cha mẹ. Vì thế mà bây giờ người nào cũng sống trong khó khăn, thiếu thốn. Từ khi còn nhỏ, chị luôn mong cha chỉ dạy, hướng dẫn nhưng cha chẳng bao giờ có ý kiến hay có tiêu chuẩn gì rõ ràng để định hướng cho con vào đời. Chị có cha nhưng vẫn phải một mình vật lộn với đời.
Hôm nay khởi đầu ngày tĩnh tâm dành cho quý vị gia trưởng, chúng ta cùng chiêm ngắm bóng hình người cha hoàn hảo trên trời để chúng ta cùng cố gắng hoạ lại chân dung đó trong vai trò làm cha của mình.
1. Chúa là người cha giầu lòng thương xót và nhân từ
Thiên Chúa biết rằng: con người là tạo vật mong manh yếu đuối, được tạo dựng bằng cát bụi, một ngày kia cũng trở về cát bụi. Vì thế Chúa yêu thương, thương xót chúng ta. Là những người con yếu đuối vụng về, nhiều lỗi lầm, chúng ta cần có một người cha có lòng thương xót như Chúa biết rõ những yếu đuối của chúng ta và sẵn sàng thông cảm tha thứ những vấp váp ấy của chúng ta.
Thế nhưng, nhiều ông bố của chúng ta lại thiếu lòng từ bi và nhân hậu. Ông chỉ biết roi vọt và doạ nạt ngoài ra chẳng có sáng kiến gì giúp con sửa đổi. Roi vọt và doạ nạt không phải là dạy dỗ mà là trừng phạt và khủng bố. Con cái rất cần những lời răn dạy bảo ban trong tinh thần nhân ái từ bi của cha. Đó là bài học mà các người cha phải kiên nhẫn giáo dục liên tục cho đến khi con trưởng thành.
Có một ông bố khi thấy con hút thuốc, ông đã không giận dữ quát nạt mà ông dẫn đứa con ra sau bếp và chỉ cho nó thấy mùn hóng từ khói đã bám vào mái nhà thế nào, thì người hút thuốc cũng bị khói bám vào phổi như vậy. Thiết tưởng đó là bài học nhân từ và hiệu quả hơn là dành điếu thuốc, đánh đập con cái.
2. Chúa là người Cha lo lắng cho con cái
Chúa Giê-su đã từng nói: đừng quá lo lắng về cơm ăn, áo mặc, vì Cha anh em đã cho chim trời thức ăn, cho hoa ngoài đồng những màu sắc tươi đẹp. Ngài chắc chắn sẽ cung ứng cho chúng ta (Mt 6,32).
Người cha trong gia đình dù bất toàn nhưng vẫn luôn muốn cung ứng mọi nhu cầu cho con, nhưng lắm khi vì hoàn cảnh khó khăn, không thể cho con điều con cần. Người cha trên trời của chúng ta trái lại, là Đấng quyền năng giầu có vô hạn. Ngài có thể đáp lại mọi lời con cái kêu xin. Tuy nhiên, với một điều kiện “hãy tìm kiếm nước Thiên Chúa và sự công chính của Ngài, còn những điều khác Ngài sẽ ban cho sau” (Mt 6,33).
Và như vậy, người cha trong gia đình điều cần mang lại cho con chính là biết dạy con, cái đức thành người, biết sống theo lẽ phải, biết hướng về thiện, biết tìm kiếm nước Chúa. Của cải vật chất mãi mãi chúng ta không lo đủ và vừa lòng con cái. Vì được voi đòi tiên, và đôi khi “có tiền sinh tật”. Chúng ta đừng hổ thẹn vì mình không giầu có để thoả mãn nhu cầu cho con cái, nhưng chúng ta phải xấu hổ vì không cho con cái cái đức thành người.
3. Chúa là người Cha yêu thương và tha thứ
Thánh Gioan đã viết: Anh em thân mến, chúng ta hãy yêu thương nhau, vì tình yêu bắt nguồn từ Thiên Chúa. Phàm ai yêu thương thì đã được Thiên Chúa sinh ra, và người ấy biết Thiên Chúa. Và ai không yêu thương thì không biết Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là tình yêu” (1Ga 4,7)
Chúng ta cảm tạ Chúa vì không những Ngài yêu chúng ta vô điều kiện mà còn yêu chúng ta trước. Ngài yêu chúng ta ngay khi chúng ta còn là tội nhân.
Ngài không yêu chúng ta bằng lời nói nhưng bằng những việc làm cụ thể. Ngài đã đến trần gian làm người hy sinh chịu chết thay cho chúng ta. Ngài là người cha luôn luôn tha thứ. Mỗi lần lỡ phạm tội, nếu chúng ta cầu xin Chúa tha thứ, Ngài chẳng những tha thứ mà còn quên hết cả lỗi lầm của chúng ta.
Thế nhưng, nhiều ông bố lại quá cố chấp với con cái, thái độ gia trưởng của các ông bố dễ làm cho con cái xa cách. Nhiều đứa con đã thực sự không muốn ở nhà vì bố quá hà khắc, thiếu từ nhân. Thiết nghĩ sự dữ dằn không mang lại hạnh phúc cho gia đình, biến gia đình thành nơi tố tụng hình sự thì chắc chắn chẳng mang lại niềm vui cho con.
4. Chúa là người cha không bao giờ thay đổi
Tình yêu Chúa dành cho chúng ta là tình yêu đời đời. Ngài yêu ai thì yêu cho đến cùng. Kinh thánh luôn luôn nhắc rằng: “lòng nhân từ của Đức Chúa Trời còn đến muôn đời.
Người cha trong gia đình có thể vì một cám dỗ nào đó, bỏ quên con cái, nhưng Chúa không bao giờ quên chúng ta, dù chúng ta tội lỗi xấu xa, làm cho Chúa buồn lòng. Ngài cũng không bao giờ bỏ chúng ta. Nếu khi nào chúng ta xa Chúa là vì chúng ta đã từ bỏ Ngài mà thôi.
Ngày nay người ta đang sợ những đứa con của các gia đình ly dị, ly thân, không có tình thương, sự chăm sóc của cha mẹ liệu rằng chúng sẽ ra sao?
Vì vậy, hãy dừng lại đúng lúc, đừng quá đi sâu vào những tình cảm bất chính để rồi chia đàn xẻ nghé vợ con. Chúng ta không thể vì niềm vui của minh, hạnh phúc của mình mà không cảm thấy có trách nhiệm với gia đình vợ con của mình.
Nhiều người cha vẫn đang đi tìm một mối tình khác, một niềm vui trong các quán Café ôm, có ai nghĩ rằng trong bóng tối của cuộc vui chúng ta là bóng tối của cô đơn, thất vọng của vợ con. Chúng ta vui về mối tình vụng trộm, nhưng lại trút gánh nặng kinh tế cho gia đình, bởi những đồng tiền đáng lý được trang trải cho gia đình lại phung phí cho bản thân.
Ước mong trong năm giáo dục gia đình, mỗi người chúng ta hãy ý thức mình là người giáo dục, hãy ý thức “sóng trước đổ đâu sóng sau đổ đó. Chúng ta sống không nghiêm túc thì không thể có những đứa con ngoan ngoản vâng lời. Chúng ta không dạy con cái những bài học mực thước, đoan trang từ trong cách sống của chúng ta thì làm sao chúng ta có được những đứa con sống đoan trang thuỳ mỵ ở đời. Chúng ta không dạy con cái lòng nhân ái bao dung trong sự nhẫn nại, hy sinh của chúng ta làm sao chúng ta có được những người con hiền lành hiếu đức. Chúng ta không dạy con cái sống có trách nhiệm qua đời sống chu toàn bổn phận làm cha của mình, thì làm sao chúng ta có được những người con biết sống có trách nhiệm với bản thân và gia đình.
Nguyện xin Thiên Chúa là người cha vô cùng nhân ái, bao dung dạy chúng ta biết theo gương Ngài mà hoạ lại tình yêu của Chúa cho gia đình chúng ta.
Lm. Jos. Tạ Duy Tuyền
Views: 0
