Trần Mỹ Duyệt
Một trong những nguy hiểm của đời sống hôn nhân trong thời đại chúng ta, đó là những trào lưu tư tưởng cấp tiến, những phong trào cấp tiến về tình yêu, hôn nhân, gia đình, và những đề cao không đúng chỗ quan niệm bình quyền. Đổi mới, những phong trào đổi mới nhằm nâng cao giá trị, phẩm giá, và cuộc sống là một điều tốt. Bình quyền trong cái nhìn tôn trọng phẩm giá của nhau, và tôn trọng sự khác biệt của nhau cũng là điều rất tốt. Nhưng những thứ đó đang bị lợi dụng, lạm dụng, và nó đang trở thành những vấn nạn cho đời sống hôn nhân, gia đình. Một trong những vấn nạn đó hiện nay là tình trạng ngoại tình.
NGOẠI TÌNH NƠI CÔNG, TƯ SỞ 1
Theo Laura Kipnis, giáo sư và tác giả, trong bài phân tích về “Ngoại Tình” cùng với kết quả tham khảo từ Internet, thì sở làm, công sở, văn phòng được cho là nơi đứng đầu những chuyện tình cảm nam nữ, trai gái xuất hiện. Nhiều cuộc hôn nhân đã kết thúc, nhiều gia đình bị đổ vỡ do những giao tiếp lãng mạn, giao du tình cảm tại những nơi đó. Thống kê cho thấy, 82% trong số 210 người đi làm tại những cơ quan, công, tư sở đã thừa nhận mình có hành động ngoại tình. 50% trong số đó là phụ nữ. Thống kê này có thể khiến nhiều người sợ hãi khi bước vào đời sống hôn nhân, nhưng thực tế những nơi như vậy có liên quan đến ngoại tình đã tăng một cách nhanh chóng trong vòng 20 năm gần đây. Công sở, xưởng làm giờ đây được biết tới như “vùng nguy hiểm” của những giao du nam nữ và những cơ hội gặp gỡ mà trên nguyên tắc chỉ là những giao tiếp nghề nghiệp, hoặc với những người cùng một nghề, một chuyên môn, trong cùng một môi trường công việc.
Theo the American Sociological Review and the Journal of Marriage and Family trước năm 1985, tỷ số ly dị giữa người phụ nữ đi làm và người ở nhà bằng nhau. Những “giữa năm 1985 và 1992, tỷ số ly dị hàng năm giữa những người vợ đi làm tăng hơn những người vợ nội trợ 40%”. Câu hỏi được nêu lên cho những phụ nữ ngoại tình đó là, thực sự họ có hạnh phúc trong hôn nhân không, hoặc họ chỉ là không biết rõ những gì họ muốn?
Kipnis định nghĩa tình trạng sinh lý của hôn nhân hạnh phúc như “có-và muốn có ái ân với người phối ngẫu của mình trên một cái gì đó vượt hơn căn bản mỗi tháng ba bốn lần. Điều đó có nghĩa trong một cấu trúc tình cảm vợ chồng, thì đó là điều họ không bỏ qua được…”
Phải chăng ngoại tình xảy ra vì một người không hạnh phúc với hôn nhân của mình, trở ngại sinh lý, hoặc thiếu thốn về sinh lý? Câu trả lời không hoàn toàn là thế. Ngoại tình đến từ sức cuốn hút và cám dỗ của tình cảm trong khi ngoại tình. Một sự thu hút trói buộc hai người một cách mạnh mẽ như chưa từng có. Một trạng thái “biến hình.” Về phương diện cơ thể học, người ngoại tình bị thôi thúc do nội tiết được tiết ra qua hành động gian dâm. Nhưng hậu quả là cả nạn nhân và người ngoại tình đều đau khổ!
Người ngoại tình luôn luôn muốn lừa dối mình bằng cách xua đi những xấu hổ, và đóng kịch là con người tử tế, hạnh phúc. Họ lừa dối, thề thốt về sự trung thành của họ, trong thực tế, đời sống tình cảm giữa vợ chồng của họ xem như đã chết! Ngoài ra, phản ứng của con cái cũng là những căng thẳng nặng nề. Con cái của họ sẽ nghĩ gì về những chuyện đã xảy ra đối với cha mẹ của chúng? Có rất nhiều câu hỏi được nêu lên qua hành động ngoại tình. Bất hạnh thay, trong nhiều trường hợp, những việc làm ấy vẫn được giữ kín và không bao giờ bị tiết lộ. Nhưng khi bị tiết lộ, nó có thể gây ra bất hạnh hoặc làm tan vỡ gia đình!
Trường hợp đã xảy ra cho một bà mẹ trẻ. Khi bị phát giác hành động ngoại tình, thì lúc đó việc ngoại tình đã kéo dài được gần 5 năm. Phản ứng đầu tiên của người này là xa tránh tất cả mọi người trong nhóm bạn hữu. Gia đình khủng hoảng, con trai đầu của gia đình đã mạnh mẽ từ chối mẹ. Không ai trong số các bạn hữu biết chị hành động vì lý do gì và làm cách nào mà có thể giữ kín hành động đó lâu như vậy.
Rồi một ông bố khác lại ngoại tình với mẹ của người bạn thân của con trai ông. Trong lần hai gia đình đi nghỉ hè chung, bỗng dưng ông bố này cùng với bà mẹ kia đã trốn đi, để lại vợ chồng, con cái của họ sau lưng, không màng chi những gì đang xảy ra. Hiện nay họ đã cưới nhau và đang sống với nhau ở một địa phương khác.
Trong một trường hợp khác, có thể nói là do yếu tố công việc và nơi chốn làm việc, đó là mối tình tay ba giữa một giáo sư Toán, một giáo sư Pháp văn và một giáo sư Anh văn. Cả ba đều dạy chung một trường, và hai nữ giáo sư văn chương cùng lúc yêu một thầy dạy Toán. Chuyện tình của họ đã gây xôn xao không những giữa hàng ngũ giáo chức mà còn với cả các học sinh trong trường.
Tóm lại, ngoại tình là một việc xảy ra không phân biệt tuổi nào, hoàn cảnh nào, tình trạng nào. Tuy nhiên, phần đông cho rằng đa số những vụ ngoại tình như thế là do phái nam chủ động.
HÌNH THỨC NGOẠI TÌNH THÔNG THƯỜNG 2
Ngoại tình? Có ít nhất sáu loại ngoại tình theo thứ tự ưu tiên theo Tiến sỹ Douglas LaBier, một nhà tâm lý học và Giám Đốc the Center for Progressive Development in Washington, DC.. Theo ông, mỗi cuộc ngoại tình đều có xuất xứ khác nhau, dù là đối với đàn ông hay đàn bà. Có người chỉ cần một cái nhìn của người khác phái là tự dưng như chạm phải tiếng sét ái tình. Và họ bắt đầu yêu nhau, mặc dù biết rằng tình yêu ấy không bền vững và có nhiều hệ lụy.
Phút đầu gặp em, tinh tú quay cuồng
Lòng đang giá băng, bỗng ngập tràn muôn tia nắng
Nghe bao xót xa, vụt bay theo cánh chim ngàn
Dừng bước nơi này, chỉ còn em với ta…
Ngỡ ngàng nhìn em… như đã quen rồi
Hỏi em biết chăng, những bàng hoàng giăng vây kín
Như muôn tóc mây quyện vương đôi mắt nhung huyền
Mộng ước đây rồi… sao ngại ngùng vương trong ta…
(Biết Đến Thuở Nào – Tùng Giang)
Cũng theo Tiến sỹ LaBier, những người ngoại tình phần lớn đều cho rằng hành động họ chính đáng và không làm gì nguy hại đến hôn nhân của họ. Nhưng ngay với quan niệm cởi mở, và dù vấn đề ngoại tình hoặc ly dị ngày nay được coi nhẹ, nếu không muốn nói là được đón nhận một cách cởi mở, rộng rãi hơn cũng không có nhiều người chấp nhận việc ngoại tình. Tình yêu luôn luôn đòi hỏi sự chung thủy. Đối với quan niệm này, hành động ngoại tình chỉ là hậu quả và kinh nghiệm về những đổ vỡ hoặc thiếu kinh nghiệm của hôn nhân mà họ đang bị ràng buộc.
Nhưng cái nhìn tâm lý thì sao? Ngoại tình mang ý nghĩa gì, và hậu quả của nó như thế nào?
Căn cứ trên 6 loại ngoại tình theo mô hình của Tiến sỹ LaBier, mỗi người tùy vào trường hợp của mình để nhận định, hy vọng nhờ đó có thể giúp phần nào nhận thức và có trách nhiệm với hành động của mình.
The “It’s-Only-Lust” Affair. (Chỉ lẳng lơ một chút thôi!) Đây là hình thức ngoại tình thông thường nhất. Điểm chính của nó là tình dục (sex). Nó thu hút rất mạnh mẽ, nhưng nó cũng mau chóng thiêu đốt người trong cuộc. Xuân và Hạ gặp nhau qua công việc, và cảm thấy một sức hấp dẫn và thu hút không thể chống cự được. Xuân đã ly thân, và Hạ có chồng. Họ cảm thấy bất lực trước sự khước từ, và sau cùng đã lên giường với nhau, cũng như ở nhiều nơi khác. “Đó là những khoảnh khắc tuyệt vời!” Xuân nói về hành động ngoại tình của mình với nụ cười rạng rỡ, mặc dù hạnh phúc đó, tuyệt vời đó có thể như chiếc mặt nạ che đậy nhiều xung đột.
Một người luôn cảm thấy bị thôi thúc bởi nhu cầu sinh lý, và chỉ được tự do trong một giao tiếp bí mật được giữ kín khỏi con mắt nhòm ngó hoặc kiểm soát của vợ hoặc chồng, người ấy có thể dễ đánh mất lòng chung thủy với người phối ngẫu. Ngoại tình do lẳng lơ, thường không bền lâu và cảm tình có thể lao xuống vực thẳm nhanh như sự tan biến hạnh phúc hoặc mơ hồ. Nó có thể bị xóa tan nếu một trong hai kẻ yêu nhau đó khám phá ra rằng không có gì ràng buộc họ ngoại trừ dục vọng. Vì, sinh lý trong thời gian này rất hạnh phúc, sung sướng. Nhưng vì hai kẻ ngoại tình không có gì để nói với nhau ngoại trừ dục vọng, nên sinh lý cũng sẽ trở thành nhàm chán và tan biến. Dễ tan biến nhưng cũng rất khó chừa:
“Một trà một rượu một đàn bà
Ba cái lăng nhăng nó quấy ta
Chừa được thứ nào hay thứ nấy
Có chăng chừa rượu với chừa trà”
(Trần Tế Xương)
The “I’ll-Show-You” Affair. (Tôi sẽ cho biết tay). Hương bắt đầu nhận ra rằng, cô bực tức và thất vọng đối với chồng sau những năm hôn nhân không hạnh phúc. Cô ta trải qua kinh nghiệm vô ơn, coi thường, và thiếu tín nhiệm từ chồng. Cách chối từ mạnh mẽ của chồng cô trong việc tìm đến một sự chữa trị chuyên môn đã đẩy cô vào tuyệt vọng! Theo cô những giúp đỡ chuyên môn của tâm lý gia trước đó đã giúp cô nhận ra sự chấp nhận để hóa giải trong hôn nhân. Nhưng nó đã không đủ giúp cô có thể bỏ qua tư tưởng trả thù của mình. Và đó là điều mà cô mong muốn cả chồng cô cùng tìm đến một kinh nghiệm và cách chữa trị chuyên môn.
Hương hiểu rằng “quay về” với chồng không đem lại sự tôn trọng, yêu thương hoặc chữa lành gì, nhưng lại bắt đầu một cuộc sống đầy đắng đót. Cô bỗng nhận rằng đàn ông của cô thường chỉ thích thúc với những kết quả thần tượng chính mình, và sẽ mau chóng vùi đập cô. Từ từ, cô khám phá bên dưới sự tức giận của mình là một ước mơ về một người đàn ông khác có thể hiểu cô, chấp nhận cô; một người có thể “nhìn” cô như cha của cô đã nhìn cô. Nhưng trước khi nhận thức ấy khai mở, cô đã đau khổ, và cô vẫn phải đối diện với thực tế của hôn nhân của cô, và làm cách nào để chữa lành sự tổn thất của chính mình. Trong trường hợp ấy, cám dỗ được một người hiểu và thông cảm với mình là lời mời gọi rất khó lòng từ chối.
The “Just-In-The-Head” Affair. (Chỉ nghĩ vậy thôi). Bạn có thể gọi đó là một hành vi ngoại tình nếu hai “tình nhân” không có hành động tính dục? Hãy xét về trường hợp của Đông và Thu. Cả hai trở nên gần gũi khi làm việc chung với nhau trong một dự án. Đông có vợ và Thu đã ly dị nhưng đang sống với bồ. Họ cảm thấy có nhiều điểm chung – một sự hòa hợp về cái nhìn cuộc sống và sự tương hợp tinh thần. Họ thích thú nói chuyện và cùng nhau hướng nhìn về tương lai. Họ thường xuyên nói chuyện với nhau trên điện thoại, và sát cánh bên nhau sau khi làm chung trong một dự án. Chẳng bao lâu, họ nhận ra rằng một sự mật thiết về tình cảm rất gắn bó đã phát triển. Nó giống hệt như tình bạn. Do đó, tại sao họ lại không đến với nhau? Và vì thế họ chọn sống mà không có những giao tiếp tình dục. Đây là mức độ của tình thân làm cho trạng thái biến thành ngoại tình trong tư tưởng, không phải qua xác thịt, hoặc giống như tình bạn hữu.
Ngoại tình trong tư tưởng đúng ra là một sự thách đố duy trì sự trong sáng khỏi giới hạn của tình dục. Và có một sự may rủi mà người trong cuộc không nhìn thấy trong mối quan hệ mà họ cho là chính đáng ấy, vì sẽ chẳng sớm thì muộn, nó sẽ trở thành tan vỡ.
The “All-In-The-Family” Affair. (Là người cùng một nhà). Ai mà biết. Nam nghĩ như vậy, nhưng đó là sự an toàn giả tạo, bởi vì “không ai dấu được tình yêu”. Anh ta và em vợ anh ta đã có những giao du tình dục sau nhiều năm liên hệ tình cảm và buông thả. Bỗng nhiên, họ ở giữa một tình cảm mà cả hai không ai muốn chấm dứt. Cả hai đều nghĩ rằng, họ có thể giữ kín mối quan hệ này; và rằng không ai đòi hỏi người kia và nó sẽ là một mối quan hệ hết sức an toàn. Ai cũng biết đó chỉ là những ý nghĩ ngớ ngẩn. Hầu hết những quan hệ “gia đình” như vậy đều dẫn đến những chòng kéo của những tan vỡ gia đình và chôn vùi những xúc phạm. Không ai từ Nam cũng như Bắc, em dâu của anh ta đã nhìn một cách nghiêm chỉnh vào những sự việc bằng những cái nhìn tôn trọng những giá trị của luân lý, hoặc nhìn vào bên trong đời sống hôn nhân, ngay cả sự nguy hiểm của nó như thế nào. Bất hạnh thay, sự lén lút của họ đã bị vô tình tiết lộ nhờ những emails qua lại. Mối quan hệ hôn nhân, gia đình và họ hàng lập tức trở thành một giấc mơ kinh hoàng cho những thành viên trong đại gia đình.
The “It’s-Not-Really-An-Affair” Affair. (Chưa thực sự là ngoại tình). Con người chúng ta được cho là những nhà chuyên môn cấu tạo những ảo tưởng về chính mình. Trong mối quan hệ này, một người sẵn sàng, người kia không. Người sẵn sàng tin rằng người kia sẽ rời bỏ vợ hoặc chồng của họ, chỉ cần có đủ thời gian và sự nhẫn nại. Thu Trang đã ly dị 7 năm, bắt đầu gặp một người đàn ông có gia đình. Cô ấy nói với tôi một cách xác tín, “Đây chưa phải là ngoại tình, Nó chỉ là một mối liên hệ!” đang chờ cơ hội để hai người sẵn sàng và đón nhận nhau. Kết quả là 90% chuyện này không xảy ra. Không mấy kẻ ngoại tình, đặc biệt là đàn ông, có ý định bỏ vợ. Điều này đã xảy ra đối với người đàn ông mà Thu Trang đang giao du khi khám phá ra là trong lúc quen mình, người này còn cặp kè với hai phụ nữ khác.
The “Mind-Body”Affair. (Thân xác và lý trí). Đây là một hình thức nguy hiểm nhất đối với những mối quan hệ hào hứng cho những kẻ yêu nhau lén lút. Nó qúa mạnh mẽ bởi vì ngoại tình trong trường hợp này bao gồm đầy đủ – tình cảm, tình dục, khôn ngoan, và tinh thần. Lưu và Thư cả hai đã đến gặp tôi như một cặp vợ chồng, gặp nhau qua những buổi họp phụ huynh vì con họ học trong trường. Ngay lập tức, họ cảm thấy bị thu hút, có nhiều mối dây ràng buộc, “Nếu tôi tin có luân hồi”, Lưu nói với tôi, “Tôi có thể nói là cả hai chúng tôi đã là vợ chồng với nhau ở tiền kiếp. Chúng tôi cảm thấy như “hòa hợp tâm hồn lẫn thể xác”. Còn Thư thì nói, “Tôi chưa bao giờ nghĩ một mối giây liên hệ lại giống như vậy.”
Sự hòa hợp thân xác và tâm hồn là sức hút rất lớn đối với những kẻ ngoại tình vì nó được cho là quá “đúng”, quá “hiển nhiên”. Dĩ nhiên, cả hai có thể thử nghiệm nó hoặc biến nó thành một cuộc giao tiếp lý trí, nhưng thực tế lại không phải vậy. Giữa những hình thức ngoại tình khác nhau, hình thức ngoại tình này thường đem đến kết quả là ly dị.
NHỮNG KINH NGHIỆM GIÁ TRỊ
Kinh nghiệm từ những trường hợp ngoại tình, đưa đến hai giả thiết: Người ta có thể tách lìa việc ngoại tình khỏi đời sống, sẽ không quá quan tâm về nó. Cả hai đều sai, và lời khuyên tốt nhất dành cho những người ngoại tình, đó là:
– Một cách tâm lý, hành động ngoại tình thường mang lại thoải mái. Nó có thể giúp sức để một người có thể ra khỏi mối liên hệ đổ vỡ và chết chóc mà họ cho là không hy vọng đổi mới. Những cảm xúc và hành động ấy luôn khuyến khích và thôi thúc những người này rời bỏ một cuộc hôn nhân mà họ cho là không cần thiết. Trong cái nhìn tâm lý, thông thường cả nam cũng như nữ trở thành mạnh mẽ hơn qua việc họ ngoại tình. Nó thúc đẩy họ lao vào hành động cảm tình chân thực hơn và trưởng thành. Điều này có thể giúp họ nhìn lại cuộc sống của mình trong hiện tại, và can đảm quay về xây dựng lại hạnh phúc hôn nhân mà họ có thể đánh mất. Hoặc đang lao mình vào một cuộc phiêu lưu tình cảm khác.
– Ngoại tình, trong một ý nghĩa nào đó, nó có thể giúp người ngoại tình làm mới lại mối tương quan với người phối ngẫu. Nó có thể thôi thúc họ đối diện với những gì mà thực sự họ đang muốn từ người phối ngẫu và động cơ thúc đẩy họ để cố gắng tạo dựng nó. Linh, một kỹ sư, có một tình yêu ngoài hôn nhân gần 4 năm. Ngày kia, sau cuộc cãi vã với người tình, anh bắt đầu nhận ra rằng, anh đang cảm thấy mình có cùng một cảm xúc khó chịu và những khó khăn trong đời sống sinh lý như anh đã cảm thấy đối với vợ mình. “Tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa”. Anh tự hỏi mình: “Phải làm gì đây?” Trong khi kiểm điểm lại những gì anh ta thật sự muốn và có giá trị, anh ta đã nhận ra vai trò của chính anh trong việc chối bỏ những khủng hoảng từ lâu trong cuộc sống hôn nhân của mình. Anh đã khám phá ra rằng anh đã muốn có cảm nghiệm những gì anh ta đã làm trong ngoại tình, mà không làm cho vợ mình. Và anh đã nói với vợ anh trong một lần gặp gỡ chuyên môn: “Anh muốn vợ và người yêu là một người. Điều này có thể không xảy ra, nhưng anh sẽ cố gắng đem lại cho em hạnh phúc, cũng như đã làm cho người tình anh. Phần em, hãy cho anh cơ hội và cộng tác với anh. Hạnh phúc chúng ta không thể thiếu một người!”.
– Ngoại tình luôn luôn khởi đầu bằng một lý do, và điều này nó liên quan đến những vấn đề trong mối tương quan hiện tại của hai vợ chồng. Tốt hơn hết là nên đối diện với nó và tìm cách giải quyết. Người ta không tự nhiên thấy mình là người ngoại tình, hoặc không ai bắt một người phải lên giường với người nào đó. Đấy là sự lựa chọn tự do, nhưng để làm việc này, họ luôn tìm cho mình một lý do nhằm hợp lý hóa một cách đẹp đẽ. Vì thế hãy nhìn vào điều đang thiếu sót hoặc chưa hoàn chỉnh trong tương quan của chính mình. Hãy tự hỏi, tại sao vậy, và liệu tôi có thể – hoặc muốn – làm một cái gì về nó. Nếu thật sự không thể có được một kết quả tốt đẹp, thì cũng nên kết thúc nó với sự tương kính. Đừng đặt mình hoặc người phối ngẫu vào việc đã rồi.
Do nhận thức rằng, ngoại tình có nghĩa là đang sống giả dối, sẽ giúp chúng ta cơ hội thay đổi lối sống, lối suy nghĩ, cũng như những cách thức biểu lộ tình cảm, và ham muốn tình dục một cách ý thức, trưởng thành và có trách nhiệm hơn. Điều này sẽ đem lại kết quả tốt đẹp – cho chính mình, cho hạnh phúc hôn nhân, cho mối tương giao vợ chồng, và cho con cái. Nhưng nếu mù tối và cố chấp sống ngoại tình, nó sẽ để lại cho chúng ta nhiều năm tháng hối hận sau này, trong khi hiện tại thì chỉ sống với những ảo tưởng, ảo giác, và một hạnh phúc mơ hồ. Khi tất cả những cái đó bắt đầu sụp đổ, còn lại sẽ là một nỗi trống vắng, cô đơn. Đó là lý do tại sao bạn phải thận trọng hơn với những quyết định và hành động của bạn. Đừng lạm dụng tự do để bước vào con đường ngoại tình, nếu không rồi bạn sẽ phải đối diện với những kết quả mà bạn không muốn!
Trong thực hành, nếu có thời giờ, tôi khuyên bạn tham dự với sinh hoạt Gia Đình Nazareth, hay một tổ chức nào đó có mục đích nâng cao đời sống và gía trị của hôn nhân. Hãy tham dự một Khóa Nazareth để “tái khám phá và phục hồi” những giá trị và vẻ đẹp hôn nhân của bạn. Đừng “đứng núi nọ trông núi kia”. Bạn sẽ không được gì với cái ảo giác và ảo tưởng đầy hư cấu về một hạnh phúc giả tạo.
_______
1.
Jessica Singer. Women and Work. Monday, April 29, 2013
http://www.focusonthefamily.com/marriage/sex_and_intimacy/managing_tempt…
2.
Douglas LaBier, Ph.D., Having An Affair? There Are Six Different Kinds
Affairs come in an array of flavors. Psychological Today. Posted Apr 05, 2010
dlabier@centerprogressive.org (link sends e-mail).
Web site: Center for Progressive Development (link is external)
Views: 0