Khoa học

Bí mật về viện nghiên cứu virus Vũ Hán sắp bị phanh phui bởi một người Trung Quốc vừa đào tỵ

Hữu Văn

Theo một nguồn tin đáng tin cậy cho hay: Bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli) 55 tuổi , nhà nghiên cứu cao cấp của viện nghiên cứu virus Vũ Hán Trung Quốc, vừa trốn sang châu Âu . Và bà đã nộp đơn xin tị nạn tại Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Pháp.

By Hữu Văn

May 1 at 4:00 pm

Sở dĩ bà Thạch Chính Lệ cùng với gia đình mang theo được gần 1000 tài liệu bí mật, có cơ hội đào thoát từ Trung Quốc sang Pháp là nhờ vào sự giúp đỡ của ông Thứ trưởng Bộ Công an Tôn Lập Quân (Sun Lịun) , người đã bị chính phủ TQ bắt giữ hôm 19 tháng 4 vừa qua. Theo hãng tin AFP, tối hôm 19/04/2020, Ủy ban Kiểm tra và Kỷ luật của đảng Cộng sản Trung Quốc thông báo thứ trưởng Công An Tôn Lập Quân (Sun Lijun) đang bị điều tra vì ông bị tình nghi « vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và luật pháp » Nhưng Ủy ban Kiểm tra và Kỷ luật không nói rõ về những vi phạm của vị thứ trưởng Công An này.

Được biết từ năm 2017, ông Tôn Lập Quân được giao đặc trách các vấn liên quan đến Hồng Kông, Macao và Đài Loan trong bộ Công An Trung Quốc. Lần cuối cùng mà ông Tôn Lập Quân được nhìn thấy trước công chúng là vào tháng 3 tại Vũ Hán, nơi xuất phát dịch Covid-19

Riêng phần bà Thạch Chính Lệ , người được báo chí Hoa lục đặt biệt danh là « Batwoman ». Bởi vì bà chuyên nghiên cứu loài dơi ở Quảng Đông, Quảng Tây và Vân Nam, các khu vực thực sự là « nhà máy sản xuất virus ».

F5E4F57F-1259-4E36-8077-14E3D8ABD3C8

Ảnh chụp bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli) tại phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán ngày 23/02/2017. Tuy do Pháp giúp xây dựng, nhưng Paris không hề được biết những gì diễn ra tại đây. AFP – JOHANNES EISELE

“Batwowan” và những bí mật phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán

P4 tức National Biosafety Laboratory của Vũ Hán, được xây dựng trong khuôn khổ một thỏa thuận hợp tác Pháp-Trung, theo mô hình P4 Jean-Mérieux ở Lyon. Phòng thí nghiệm mang tính chiến lược cao này mất 15 năm mới hoàn thành, bắt đầu hoạt động từ đầu năm 2019 sau hai năm thử nghiệm, nằm ở ngoại ô cách Vũ Hán 30 km về phía tây nam. Tuy nằm ở một khu vực cô lập, nhưng cách đây hai năm, mọc lên một khu đại học xá dành cho các nhà nghiên cứu và sinh viên ở sát cạn.

Viện nghiên cứu virus Vũ Hán – nơi đang trở thành tâm điểm quan tâm, điều tra của nhiều người (Ảnh: AFP).

Được biết bà Thạch Chính Lệ, phó giám đốc phòng thí nghiệm P4. Là một chuyên gia về virus của Viện Vi trùng học Vũ Hán , bà Thạch Chính Lệ chuyên nghiên cứu virus loại 4 có tỉ lệ lây nhiễm và làm chết người cao nhất, như Ebola đã giết hại 90% người bị nhiễm. Năm 2005, cũng chính từ một con dơi mà bà đã nhận diện được hai loại virus gần giống với SARS-CoV, virus đã gây ra dịch SARS năm 2003.

Khi nạn dịch khởi đầu và ngay khi có những bệnh nhân đầu tiên nhập viện ở thành phố Vũ Hán , bà Thạch Chính Lệ (Shi Zhengli) đã phải tự hỏi ” Liệu có phải con virus thoát ra từ phòng thí nghiệm Trung Quốc không ? ». Thế nên, Thạch Chính Lệ đã thổ lộ với Jane Qiu, nhà báo của nguyệt san Scientific American về nỗi lo con virus thoát ra từ Trung tâm bệnh nhiễm của Viện Vi trùng học Vũ Hán. Vì lo lắng như thế, nên bà mở lại mọi hồ sơ. Liệu bà và ê-kíp có sai sót nào đó ? Bà Thạch Chính Lệ khi công bố bảng mã của virus corona chủng mới, bà chứng tỏ nó giống đến 96% một con virus từ loài dơi là RaTG13 mà chưa ai biết đến, được phát hiện cùng ngày !

Một sự cố đã diễn ra không chỉ tại P4 Vũ Hán, mà có thể ở phòng thí nghiệm Viện Vi trùng học Vũ Hán, hay Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh lây nhiễm trong phóng sự truyền hình đã nêu hay chăng ? Tóm lại, bí mật vẫn bao trùm.

Ngày 31/1 thiếu tướng Trần Vi (Chen Wei), thuộc đơn vị chuyên về nguy cơ chiến tranh vi trùng của quân đội đến P4, với lý do chính thức là tìm cách chế vaccine chống Covid-19. Các nhà lãnh đạo Bắc Kinh cũng tin rằng virus đã thoát khỏi phòng thí nghiệm Vũ Hán ? Thế nên tủ đông lạnh của Viện còn ẩn chứa nhiều bí mật.

Phải chăng P4 Vũ Hán coi thường an toàn sinh học nơi phòng thí nghiệm

Chỉ có sáu người của viện P 4 mới được huấn luyện tại phòng thí nghiệm Jean-Mérieux ở Lyon về quy trình an toàn của P4. Không chỉ cung cấp công nghệ cao cấp cho Vũ Hán, Pháp còn huấn luyện cho người Trung Quốc cách thức sử dụng và tuân thủ các biện pháp an ninh vô cùng nghiêm ngặt.

Năm 2016, đại sứ Pháp ở Bắc Kinh đã đến Vũ Hán trao tặng cho Viên Chí Minh và Thạch Chính Lệ Bắc Đẩu bội tinh vì hợp tác về bệnh nhiễm. Khi con virus tấn công, những nghiên cứu của « Batwowan » và các nhà khoa học Trung Quốc không hề giúp Paris hiểu thêm cũng như chuẩn bị đối phó với đại dịch, trong khi Pháp là đối tác ưu tiên.

Branka Horvat, nhà vi trùng học người Croatia, từng được huấn luyện chung với Thạch Chính Lệ cho biết : « Ba tuần để tập hoạt động với nón bảo hộ, lặp lại cả ngàn lần các thủ thuật, rồi nhiều tuần lễ thử nghiệm trước khi được quyền đụng đến tủ đông lạnh chứa virus ». Ngay cả những đôi găng cũng cần phải làm quen vì dày hơn so với phòng thí nghiệm P2, P3, vô số lớp khóa bảo vệ, tắm tẩy độc khi ra khỏi…

Đó là vì những sự cố này đã từng xảy ra, và không chỉ ở Trung Quốc. Năm 2014, Viện Pasteur đã làm lạc mất 2.349 mẫu SARS được trữ trong các phòng thí nghiệm P3, tuy nhiên các mẫu này chỉ là một phần không hoàn chỉnh của virus nên không gây hại. Năm 2015, ba mẫu virus MERS được đưa đến Viện Pasteur trên một chuyến bay Seoul-Paris, bị để quên trên bàn của một nhà nghiên cứu suốt một tuần. Tại Hoa Kỳ, một cuộc điều tra năm 2014 cho thấy có những mẫu virus bệnh than chưa kích hoạt bị gởi nhầm đến nhiều nơi…

Ngày 14/04/2020, Washington Post đăng bài viết khẳng định các nhà ngoại giao Mỹ ngay từ tháng 3/2018 đã cảnh báo việc thiếu thốn « các kỹ thuật viên và điều tra viên được đào tạo đúng đắn để vận hành phòng thí nghiệm phải giữ an ninh cao độ này ». Nhưng trước đó, mối nghi ngờ về một sự cố khiến con virus thoát ra đã lan truyền ngay tại Hoa lục.

Bốn ngày sau bài viết của Washington Post hôm 14/4, Viên Chí Minh (Yuan Zhiming), giám đốc P4 và là cấp trên của Thạch Chính Lệ khẳng định : « Không thể có chuyện con virus xuất xứ từ đây, chúng tôi có các quy định nghiêm ngặt. Không có sinh viên hoặc nhà nghiên cứu nào bị nhiễm virus ». Ông ta biết rõ những tai tiếng về các phòng thí nghiệm trong nước, và về số lượng sinh viên tham gia. Branka Horvat cho biết « đôi khi một nhà nghiên cứu phải quản lý 20 sinh viên trong khi tại Pháp không đến 3 người ».

Tuy vậy các nghiên cứu về virus corona lại rất nhiều tại phòng thí nghiệm này. Thạch Chính Lệ và ê-kíp nhiều lần tái cấu trúc lại con virus để làm nó dễ lây hơn, sau đó nhận diện những điểm yếu để tìm cách xử lý.

Tháng Hai, trên Hoàn Cầu Thời Báo, ông Dương Chiêm Thu (Yang Zhanqiu), phó giám đốc khoa sinh học trường đại học Vũ Hán đã mở ra một hướng mới. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc có tiếng là ít quan tâm đến việc xử lý rác thải và xác động vật, tuy lẽ ra phải theo các quy trình xử lý nghiêm ngặt về bao bì, vận chuyển và thiêu hủy. Ông Dương nhìn nhận « nhiều nhà nghiên cứu đã đổ vật liệu vào ống cống sau khi thí nghiệm mà chưa loại đi độc chất ». Các chất thải này « có thể chứa virus, vi khuẩn có thể gây chết người, giết chết động vật và thực vật ».

Phải chăng quy định tăng cường an toàn sinh học các phòng thí nghiệm mà chính quyền Trung Quốc mới đưa ra chứng tỏ sự cố đã được phát hiện tại Vũ Hán ?

Giáo sư Pháp Alexis Génin cho biết : « Tại Trung Quốc, việc nghiên cứu trước hết là công cụ phục vụ cho sức mạnh quốc gia, rất thiếu tính minh bạch và ít khi tôn trọng đạo đức khoa học. Thế nên những biến tướng rất dễ xảy ra ». Trong bối cảnh « thi đua nghiên cứu » với rất nhiều người trẻ tham gia, rủi ro sơ sót và nhiễm độc càng tăng.

Các nghi vấn về phòng thí nghiệm P4 Vũ Hán đã bộc lộ những khó khăn trong việc hợp tác với Trung Quốc. Cho dù một đoàn các nhà ngoại giao Pháp có đến thăm vào tháng 3/2019, ảnh được đăng trên trang web của Viện, nhưng trên thực tế Pháp đã nhanh chóng bị đặt ra ngoài cuộc chơi.

Hồi năm 2004, tổng thống Pháp Jacques Chirac thỏa thuận với Hồ Cẩm Đào sẽ giúp xây dựng P4, trong bối cảnh dịch SARS. Vào thời đó, đã có nhiều nhà ngoại giao và nhà vi trùng học Pháp e ngại Trung Quốc sẽ lợi dụng cho chương trình vũ khí sinh học. Nhưng trong bối cảnh Pháp phản đối can thiệp vào Irak năm 2003, Paris muốn xích lại gần với Matxcơva và Bắc Kinh để tránh bị cô lập. Đồng thời cho rằng việc hợp tác khoa học sẽ giúp tránh được sử dụng phòng thí nghiệm vào mục đích khác.

Bắc Kinh biến hợp tác song phương thành đơn phương

Pháp đã quá lạc quan về khả năng hợp tác bình đẳng với Trung Quốc ? Ngày 23/02/2017 thủ tướng Pháp Bernard Cazeneuve cùng với thị trưởng và bí thư thành ủy Vũ Hán chủ trì lễ chứng nhận P4. Paris hứa cung cấp mỗi năm 1 triệu euro cho P4 Vũ Hán, còn Bắc Kinh hứa hẹn sẽ trao đổi thông tin.

Có đúng là Corronavirus xuất phát từ phòng thí nghiệm Vũ hán không ?

Trong cuộc họp báo hôm qua, Tổng thống Donald Trump nói rằng ông có bằng chứng gần như chắc chắn, cho thấy coronavirus xuất phát từ một phòng thí nghiệm ở Vũ hán. Khi được hỏi liệu ông đã thấy điều gì khiến ông tin tưởng nCoV bắt nguồn từ Viện Virus học Vũ Hán, Trump trả lời “tôi có” nhưng nói thêm rằng ông “không thể tiết lộ”. Ông không đi sâu vào bằng chứng, có lẽ vì cuộc điều tra của các cơ quan tình báo Mỹ còn đang tiếp diễn. Bên cạnh đó, TT Trump còn dọa sẽ áp thuế mới với Trung Quốc khi nói có bằng chứng nCoV lọt ra từ phòng thí nghiệm Vũ Hán được xác thực. Ngày càng nhiều người ở Hoa Kỳ kêu gọi đòi Trung Quốc bồi thường về tổn thất do đại dịch gây ra. Khi một phóng viên nêu khả năng Hoa Kỳ trừng phạt bằng cách không trả nợ cho Trung Quốc, Trump cho rằng phương án này có thể gây ảnh hưởng đến tiền tệ Hoa Kỳ. Thay vào đó, Mỹ có thể “thu 1.000 tỷ USD bằng cách áp thuế với Trung Quốc”,

Khi nghe TT Trump tuyên bố như thế, người ta liền xâu chuỗi với sự việc bà Thạch Chính Lệ nộp đơn xin tị nạn tại Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Pháp . Phải chăng Hoa Kỳ đã có được những bằng chứng Corronavirus xuất phát từ phòng thí nghiệm Vũ Hán rồi ?

Theo dẫn nguồn từ Skynews cho biết, trưởng đại diện WHO tại Trung Quốc là tiến sĩ Gauden Galea, đã tố cáo lãnh đạo Trung Quốc che giấu dữ liệu thật về virus Vũ Hán. Nếu đúng như thế , chẳng lẽ ông này đã ra mặt phản kèo lại ông chief WHO Tedros sao ?

Hoặc là cả ban bệ WHO thấy được chiều hướng bất lợi cho mình trong vụ này, khi ngày càng rộ lên nhiều tin tức nghi ngờ virus Vũ Hán có xuất thân từ phòng thí nghiệm? Nên ông Tedros đánh giá được sự cương quyết của Mỹ phải điều tra để đưa ra ánh sáng về vấn đề này , nên mới đưa cộng sự ra mặt trước để WHO dễ dàng chạy tội?

Theo RFI, Reuters , Fox,Skynews

Views: 0

Người đăng bài viết

Joe M.D.