Dr. Lương Huỳnh Ngân chuyển ngữ
Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo Thánh Mát-thêu:
18 Sau đây là gốc tích Đức Giê-su Ki-tô: bà Ma-ri-a, mẹ Người, đã thành hôn với ông Giu-se. Nhưng trước khi hai ông bà về chung sống, bà đã có thai do quyền năng Chúa Thánh Thần.
19 Ông Giu-se, chồng bà, là người công chính và không muốn tố giác bà, nên mới định tâm bỏ bà cách kín đáo.
20 Ông đang toan tính như vậy, thì kìa sứ thần Chúa hiện đến báo mộng cho ông rằng: “Này ông Giu-se, con cháu Đa-vít, đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về, vì người con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần.
21 Bà sẽ sinh con trai và ông phải đặt tên cho con trẻ là Giê-su, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi của họ.”
22 Tất cả sự việc này đã xảy ra, là để ứng nghiệm lời xưa kia Chúa phán qua miệng ngôn sứ:
23 Này đây, Trinh Nữ sẽ thụ thai và sinh hạ một con trai, người ta sẽ gọi tên con trẻ là Em-ma-nu-en, nghĩa là “Thiên-Chúa-ở-cùng-chúng-ta.”
24 Khi tỉnh giấc, ông Giu-se làm như sứ thần Chúa dạy và đón vợ về nhà.
25 Ông không ăn ở với bà, cho đến khi bà sinh một con trai, và ông đặt tên cho con trẻ là Giê-su.
Thánh Mát-thêu bắt đầu sách Tin Mừng bằng đề tựa: «Gia phả của Chúa Giê-su Ki-tô», ngài kể lại một phả hệ dài, minh chứng rõ rằng Thánh Giu-se là hậu duệ vua Đa-vít. Sau đó, thánh sử lược kể về cuộc sinh nở Chúa Giê-su: đó là bài Phúc Âm của chúng ta hôm nay. Thật ra, lời tường thuật về Chúa được sinh ra không quá một hàng. Thánh Giu-se mới là trung tâm của Lời Chúa.
Tôi xin lặp lại những chữ đầu của bài: «Sau đây là gốc tích Đức Giê-su Ki-tô». Đầu chương 1, thánh nhân cũng đã nói: «Đây là gia phả Đức Giê-su Ki-tô». Dĩ nhiên, đây không phải một sự ngẫu nhiên ngài lặp lại hai lần chữ gia phả, cùng một từ ngữ cho các con cái ông A-dông, trong chương 5 Sách Sáng Thế: «Đây là gia phả ông A-đam». Dùng lại chữ này, Thánh Mát-thêu chắc chắn muốn nói rằng Chúa Giê-su, tóm tắt lại nơi Ngài tất cả lịch sử nhân loại. Thánh Phao-lô thì nói, này là: «A-đam cuối cùng» (1Cr 15, 45).
Câu cuối của gia phả theo Thánh Mát-Thêu viết: «Gia-cóp sinh Giu-se, chồng của bà Ma-ri-a, bà là mẹ Đức Giê-su cũng gọi là Đấng Ki-tô.». Câu này đánh dấu có sự thay đổi đột ngột trong gia phả: công thức bình thường của gia phả lẽ ra phải như thế này: «Giu-se sinh ra Giê-su», và như thế, Giê-su tự động sẽ từ dòng giỏi Đa-vít. Nhưng ở đây, để cho Chúa Giê-su được kể là dòng dõi Đa-vít, thì Chúa Giê-su phải là con nuôi Thánh Giu-se. Thánh Kinh đã nói: «Con Người phải bị nộp vào tay… (người đời)» (Lc 24, 7), dự định Thiên Chúa phải hệ tại, một người vui lòng chấp nhận, đó là Thánh Giu-se. Điều này nói lên tầm quan trọng bài tường thuật hôm nay của Thánh sử Mát-thêu. Chúng ta cũng biết bài tường thuật về Truyền Tin (trong Tin Mừng theo Thánh Lu-ca), «báo tin cho Thánh Nữ Maria» như văn sĩ Claudel nói. Sự kiện Truyền Tin này đã gây hứng cho biết bao tác phẩm nghệ thuật, tranh vẽ, điêu khắc, kính màu mỹ thuật cửa sổ các lâu đài, nhà thờ…Thế nhưng, lạ lùng thay, việc «thiên thần loan báo» cho Thánh Giu-se ít linh hứng cho các nghệ sĩ. Thế mà sự chấp nhận hoàn toàn tự do của Thánh Giu-se, một người công chính, là điều kiện tiên quyết cho cuộc đời trần thế của Chúa Giê-su. Thánh sử Mát-thêu còn nhấn mạnh hơn nữa: khi nói với Thánh Giu-se, Thiên thần xưng danh ngài là «con Đa-vít». Những lời sau đây nói rõ hơn về mầu nhiệm quan hệ cha con của Chúa Giê-su: sinh ra bởi Chúa Thánh Thần, và không phải từ Thánh Giu-se, tuy nhiên được nhận là con ngài: «Này ông Giu-se, con cháu Đa-vít, đừng ngại đón bà Ma-ri-a vợ ông về», có nghĩa, là Chúa Giê-su được đưa vào trong nhà. Hơn nữa, chính Thánh Giu-se sẽ cho tên của mình cho Chúa Giê-su.
Về cái tên Chúa Giê-su, Thánh Mát-thêu cho một ý nghĩa: «Giê-su, vì chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi». Một chi tiết rất thú vị: dân Do Thái nóng lòng chờ đợi Đấng Mê-si-a, không chỉ một Mê-si-a chính trị, giải phóng khỏi ách đô hộ Rô-ma. Chúng ta đã có dịp nói về sự chờ đợi Đấng Mê-si-a này. Họ chờ đợi một vị vua, một lãnh tụ chính trị, đúng vậy, một người dòng giỏi vua Đa-vít, cũng đúng như thế, và chính Ngài sẽ canh tân vương triều Ít-ra-en. Nhưng đồng thời họ cũng mong mỏi, và nhất là chờ đợi một thế giới mới được đăng quang, một cuộc tạo dựng mới trong hòa bình và công lý cho mọi người. Theo Thánh Mát-thêu hiểu, có tất cả những thứ ấy trong tên Chúa Giê-su: «chính Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi».
Tôi xin trở lại câu: «con bà cưu mang là do quyền năng Chúa Thánh Thần». Chúng ta có hai bài về sự thụ thai trong trinh bạch Chúa Giê-su: đoạn báo tin cho Thánh Giu-se này của Thánh Mát-thêu, và một bản song song của Thánh Lu-ca loan báo cho Đức Ma-ri-a. Truyền thống Giáo Hội dạy cho chúng ta tất cả Thánh Kinh, kể cả Tân Ước đều do Thánh Thần linh ứng. Việc thụ thai trong trinh bạch Chúa Giê-su là một tín điều. Dĩ nhiên, ở đây không phải là những dữ kiện, để tự cho chúng ta giải thích tại sao hay như thế nào thánh ý của Thiên Chúa toàn năng. Chúng ta chỉ có thể ngạc nhiên thán phục kế họach làm cho Chúa Giê-su, vừa là một người sinh ra từ một phụ nữ, đến với thế gian, có thể nói như mọi người…từ dòng dõi vua Đa-vít, nhờ lòng quảng đại Thánh Giu-se, và cùng lúc là Con Một Thiên Chúa, thụ thai bởi Chúa Thánh Thần. Thật chính xác như Thánh Phao-lô nói trên đây.
Tôi xin trở lại đọan sau đây: Thánh Mát-thêu trích từ Thánh Kinh, chính xác là lời hứa của tiên tri I-sa-i-a cho A-khát, chúng ta vừa nghe trong Bài Đọc Một: «Này đây người thiếu nữ mang thai, sinh hạ con trai, và đặt tên là Em-ma-nu-en.» (Is 7,14). Hẳn các bạn để ý sự trùng hợp rất đáng ngạc nhiên này. Chúng ta có khuynh hướng tự hỏi: Rốt cục Ngài tên gì? Giê-su hay Em-ma-nu-en? Dĩ nhiên đó là mục đích Thánh Mát-thêu và câu trả lời ngài dành cho cuối bài Tin Mừng. Đứa trẻ ấy tên Giê-su, chúng ta đều biết thế, có nghĩa là: «Người sẽ cứu dân Người khỏi tội lỗi», nhưng khi Ngài từ biệt con người, Ngài nói: «Thầy ở cùng anh em mọi ngày cho đến tận thế.» (đó là ý nghĩa của tên Em-ma-nu-en). Cứu khỏi tội lỗi: rất giản dị, đó là biết rằng Chúa ở cùng chúng ta, không nên ngờ vực, Ngài luôn ở với chúng ta và sống với sự hiện diện của Ngài như ngôn sứ Mi-kha nói. Đó là điều Thánh Giu-se làm. Trong bài tường thuật Viếng Thăm, trong Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo Thánh Lu-ca, bà Ê-li-sa-bét nói với Đức Ma-ri-a: «Em thật có phúc, vì đã tin rằng Chúa sẽ thực hiện những gì Người đã nói với em» (Lc 1, 45). Đọc bài này chúng ta cũng muốn lặp lại những lời ấy cho Thánh Giu-se: Thánh Giu-se thật có phúc, vì đã tin, nhờ ngài, Thiên Chúa có thể hoàn tất chương trình cứu độ.
***
Tác giả: Marie-Noëlle Thabut
Nguồn: Sách L’ intelligence des Ecritures Socéval Editions
Dịch giả: E. Máccô Lương Huỳnh Ngân
Hiệu đính: Phêrô Nguyễn Thế Hoằng
Views: 0
