Chuyện kể rằng ở một phố nhỏ giữa Thủ đô Luân Đôn, có một người vừa ra khỏi cửa thì gặp một cậu bé chừng mười hai, mười ba tuổi ăn mặt tồi tàn, rách rưới; mặt mũi gầy gò, xanh xao; chìa những bao diêm khẩn khoản mời người đàn ông mua giúp một bao. Người đàn ông mở ví tiền và chép miệng:
-Rất tiếc là tôi không có xu lẻ.
-Thưa ông, không sao ạ. Ông cứ đưa cho cháu một đồng tiền vàng. Cháu chỉ chạy loáng một lát đến hiệu buôn để đổi, rồi hoàn lại cho ông tiền lẻ còn thừa
Ông chăm chú nhìn cậu bé và lưỡng lự :
-Thật chứ ?
-Thưa ông, thật ạ. Cháu không phải là một đứa dối trá.
Nét mặt của cậu bé trông rất cương trực và tự hào tới mức làm tôi tin và giao ngay cho cậu một đồng tiền vàng. Nhưng năm phút, mười phút, rồi mười lăm phút trôi qua mà vẫn không thấy cậu trở lại. Tôi bắt đầu nghi ngờ cậu bé.
Nửa giờ sau, chờ mất công, người đàn ông lững thững tiếp tục cuộc dạo chơi và tự nhủ:
“Cần rút kinh nghiệm, không nên tin vào bọn trẻ này”'!
Vài giờ sau, khi cuộc dạo kết thúc, người đàn ông trở về nhà. Người đàn ông ngạc nhiên, thấy có một cậu bé đang đợi ở cửa. Diện mạo cậu bé này rất giống cậu bé đã cầm tiền của ông, nhưng nhỏ hơn vài tuổi, gầy gò, xanh xao hơn và thoáng một nỗi buồn tuyệt vọng:
-Thưa ông, có phải ông vừa đưa cho Rô-be một đồng tiền vàng không ạ ?
Tôi kẽ gật đầu . Cậu bé tiếp :
-Thưa ông , đây là tiền lẻ hoàn lại. … Robert nhờ cháu … mang đến trả ông…Robert là anh cháu… chúng cháu mồ côi… Anh cháu không thể mang tiền trả ông được.. vì anh ấy bị xe cán đang nằm ở nhà và khó lòng… sống nổi…
Em bé không nói được hết câu vì những tiếng nấc xé lòng. Tôi sững sờ cả người, tim se lại vì hối hận, hỏi dồn:
-Vậy bây giờ Robert ở đâu? Hãy đưa tôi đến.
Sau khi dừng lại một chút trước chiếc hầm nhỏ của một căn nhà đổ nát, em bé nói:
-Thưa ông, đây là nhà của chúng cháu.
Trong một góc tối của căn hầm, cạnh chiếc bếp lò cũ kĩ đã tắt ngắm từ lâu, giữa một đống giẻ rách, tôi nhận ra Robert nằm dài, bất động. Mặt em lúc này trắng bệch. Một dòng máu đỏ từ trán chảy xuống.
Robert đưa mắt nhìn về phía tôi, giọng thều thào, yếu ớt:
-Thưa ông, ông hãy lại gần đây.
Tôi quỳ xuống bên em, cầm lấy bàn tay em- bàn tay khẳng khiu, gầy gò, đáng thương, lạnh ngắt.
-Charles, em đưa tiền trả ông rồi chứ?
Cậu bé gật đầu, mắt vẫn sưng mọng.
-…Ôi! Đấy, ông xem, cháu không phải là đứa dối trá mà.
Tôi cúi sát xuống người em, cầm lấy bàn tay em, hôn vào chỗ trán bị thương nứt rạn và nói với Robert rằng:
-Em hãy bình tâm, dù bất cứ tình huống nào, tôi cũng sẽ nuôi nấng Charles cho em. Tôi nói dịu dàng, âu yếm an ủi Robert, để cái chết của em được thanh thản. Bàn tay khốn khổ của em nằm gọn trong tay tôi lạnh dần, lạnh dần …
Các con thân mến!
Đối với mỗi người chúng ta, bản thân mình là quan trọng nhất. Nhưng để hiểu và nhận ra đúng bản thân một cách rõ ràng, cụ thể và đặc biệt là chúng ta biết khẳng định giá trị và nhân phẩm của bản thân mình trong cuộc sống thì đó lại là vấn đề tu đức khiến chúng ta phải suy nghĩ. Hay nói cách khác những người hiểu và nhận ra điều đó là những người nhận thức rất rõ về “lòng tự trọng” như Robert trong câu chuyên trên em hiểu nghèo tiền nghèo bạc, nhưng không bao giời nghèo lòng tự trọng, và nhân cách.
“Tự trọng” là coi trọng và giữ gìn phẩm cách, danh dự của mình, là ý thức coi trọng giá trị bản thân. Người có lòng “tự trọng” là người luôn biết bản thân mình là ai, mình sinh ra trên cuộc đời này để làm gì?. Các giá trị về luân lý, gia giáo và nhân sinh quan được biểu hiện ở bản thân mình qua việc tu dưỡng và rèn luyện những hạnh kiểm và các đạo đức tốt đẹp, và luôn cố gắng tìm cách khắc phục điểm yếu, “gìn vàng, giữ ngọc” để bản than không bị sa ngã, làm điều tội lỗi, gian ác. Đối với lứa tuổi học sinh của các con, tâm lý luôn muốn được làm người lớn, muốn khẳng định bản thân mình thì việc tu dưỡng lòng “tự trọng” là vô cùng quan trọng. Để làm được điều đó, trước hết các con cần cố gắng giữ gìn các phẩm chất đạo đức, luôn tôn trọng thầy cô và giữ mối quan hệ hòa nhã với bạn bè. Đặc biệt, các con luôn phải trung thực với chính bản thân mình và những người xung quanh. Tuyệt đối không được quay cóp, gian lận trong khi làm bài test hay homework, bởi nếu bị thầy cô phát hiện bạn đã tự mình đánh mất đi lòng tự trọng của chính mình.
Lòng Tự trọng là nền tản xây dựng nên nhân cách, giúp con người luôn tuân theo lẽ phải và hành xử đúng mực. Lòng tự trọng trong cuộc đời giống như chiếc la bàn, kim chỉ nam đối với cuộc đời, nơi mà sự trung thực, đạo đức, thực thi luật pháp và những giá trị và nguyên tắc xã hội được thực hiện.
Thiếu lòng tự trọng thì khó mong người khác coi trọng mình, vì vậy lòng tự trọng phải thể hiện ngay từ những lời nói và cách hành xử hằng ngày của mình. Thiếu lòng tự trọng con người dễ có những hành động nông nỗi, vi phạm đạo đức xã hội vì những lợi ích của bản thân. Người thiếu lòng tự trọng dễ lao vào những việc làm phi đạo đức để trục lợi như sống lươn lẹo, nịnh hót, dối trá, lừa gạt, gian tham…v.v…
Ca dao, tục ngữ dân gian cũng đã đúc kết:
Giấy rách phải giữ lấy lề.
Nghèo cho sạch, rách cho thơm.
Của phi nghĩa có giàu đâu
Ở cho ngay thật, giàu sang mới bền
Ai thương ai ghét mặc tình
Phận mình cứ giữ tâm mình thật ngay
Vậy các con hãy sống cho đáng sống, luôn trào dồi và tu dưỡng đạo đức. Vì “Tự trọng” là nhân phẩm hàng đầu khi các con bắt đầu học làm người thể hiện qua sự trung thực, giữ lời hứa, làm điều lành, lánh điều dữ, không kiêu ngạo, gian tham, tà dâm, phá hoại hạnh phúc kẻ khác…
Thương các con
Orange county tháng 6 ngày 3 năm 2015
Ngoan Nguyễn
Views: 0
