Biết Văn
Tôi do dự rất lâu và cầu xin “ơn khôn ngoan” của Đấng tôi mến yêu và rồi tôi lại viết tiếp về đề tài tôn giáo có tính cách gây quá nhiều tranh cãi này. Tôi không sợ cho con người ngày nay coi trọng quyền bính, vinh nhục, và tiền bạc ám hại tôi… nhưng tôi rất sợ cơn thịnh nộ của Thiên Chúa cho những ai lòng đầy kiêu ngạo, tham vọng và quyền lực mà đứng trước mặt Ngài, Thiên Chúa của chúng ta mà thách thức cánh đồng truyền giáo mà Ngài phải đổ “máu” trong yêu thương, tha thứ và phục vụ mới xây dựng trong xuyên suốt chiều dài 20 thế kỷ???
Tôi viết bài này khi các linh mục giáo phận Orange County đang lúc bước vào tuần “tĩnh tâm” (Retreat) để tâm niệm về “đức ái, đức cậy, đức mến…” mà quyền lực, danh vọng và tiền bạc không thể thay đổi được Hội Thánh của Thiên Chúa, mà các vị và mỗi người trong chúng ta chính là Hội Thánh của Ngài:
“Con là Đá, trên đá này Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy, và cửa địa ngục sẽ không thắng được.” (Mt 16:18)
Giáo phận Orange County có Nhà Thờ Chính Tòa Kiếng (The Christ Cathedral, trước đây gọi là the Crystal Cathedral) là Nhà Thờ Chính Tòa của Giáo phận, nơi mà 14 giáo xứ trực thuộc Giáo phận có số giáo dân Việt Nam tại Hải ngoại rất đông đang bày tỏ sự thất vọng và sự thiếu tin tưởng với linh mục Giám đốc Chistopher Sminth và Dr. Romeri Director of Music Ministries and Organist. Có lẽ quyền lực và lương tháng hơi nhiều, hay tại Giáo dân Việt Nam đóng góp cho “quỹ trùng tu nhà thờ Kiếng” hay “Linh đài Mẹ La Vang” hơi ít mà coi khinh với các anh em giáo dân Việt Nam suốt 20-30 năm nay gắn bó và phục vụ không công hay náu mình ẩn xin lòng thương xót Chúa!
Những quyết định cũng như thay đổi về Ban Thánh Nhạc phục vụ, bỏ những số tiền lớn mướn những người được coi là profesinal âm nhạc mà tôi được biết là tốt nghiệp tại Mỹ nhưng là du học sinh từ Hà Nội về đây làm việc. Một người có lối hành xử độc đoán, không tôn trọng cộng đoàn Việt nam khi thay đổi phương cách làm việc và giờ giấc tập hát của các ca đoàn nhỏ. Hiện nay, ngoài những ca đoàn hát tiếng Mỹ, tiếng Mễ, Christ Cathedral có đến 5 ca đoàn Việt Nam với trên 200 ca viên, ca nhạc công hát phục vụ các Thánh lễ thứ bảy, Chủ Nhật, các đám tang, đám cưới…. Họ hầu hết đều làm thiện nguyện không lương. Họ tùy vào sinh hoạt gia đình mà sắp xếp thời giờ và tập hát theo khả năng và chất giọng của mình. Thế mà những người được trả lương bởi đồng tiền của giáo dân Việt Nam kia lại tự coi mình có quyền bỏ ngoài tai không lấy ý kiến của mọi người trong chúng ta, để rồi sắp đặt chúng ta trong ý đồ của họ. Họ coi chúng ta như một bầy cừu…gây tác hại nghiêm trong cho bản sắc của ca đoàn Tam Biên và ca đoàn truyền thống mang sắc thái dân tộc Việt Nam ???
Sự việc xảy ra đã khiến đoàn trưởng của liên nhóm, các ca trưởng, và anh chị em ca viên cảm thất có sự lạm dụng quyền lực và công quỹ, không tham khảo trước khi có quyết định, không tôn trọng cộng đoàn Việt Nam. Kết qủa, mọi người động loạt từ chức và nhường lại cho những người có trách nhiệm, lãnh lương giáo phận mà điều hành.
Tôi bắt tay anh chị em ca viên trong chiều lễ “Chúa về Trời” một Thánh lễ không có Thánh ca mà Cha Christ Tuấn cùng Thầy Sáu Khiết phải tự xướng kinh, tự thưa, tự hát trong khi mọi ca viên ngồi bên dưới, không còn lời ca, tiếng hát ca phục vụ lễ, các khuôn mặt với nét buồn rời rượi. Tôi bắt tay và khuyến khích các anh chị rằng: “Chúa về trời phải vui lên chứ sao buồn vậy!” Nhưng trong thâm tâm, tôi cố tìm một ý nghĩa tích cực khi nhủ lòng: “Chúa muốn chúng tôi nghỉ ngơi đôi chút và mọi việc hãy để Chúa lo”.
Chúa luôn quan phòng và luôn thấu suốt mọi sự bí ẩn. Thành Thánh Giêrusalem kia xây dựng 48 năm nhưng Chúa để kẻ thù dân Chúa phá bỏ “không hòn đá nào chồng trên hòn đá nào” (Mt 24:2). Liệu The Christ Cathedral có thể trụ vững được bao lâu khi sự hiệp thông trong căn nhà Chúa đã có sự mục rỗng???
Theo các cơ quan truyền thông đã đưa tin, nhà thờ Chính Tòa Christ Cathedral tọa lạc tại thành phố Garden Grove phía Ðông Bắc khu Little Saigon tại miền Nam California, trước kia thuộc giáo phái Canh Tân (Reformed Church in America) Tin Lành nhưng hiện nay là nhà thờ Chính Tòa Giáo Phận Orange của giáo hội Công Giáo La Mã. Ngôi thánh đường Crystal Cathedral đã được xây dựng bởi ông Robert H. Schuller, một vị mục sư nổi tiếng đã đưa nhà thờ này đến Quận Cam, lúc khu vực ngoại ô bắt đầu phát đạt sau thời Đệ Nhị Thế Chiến. Các tín đồ có thể ngồi trong xe mà nghe ông thuyết giảng về một nhãn quan hiện đại và lạc quan của Cơ Đốc Giáo.
Vào đầu năm 2010, tổ hợp ngân hàng tài trợ cho nhà thờ này bắt đầu nộp hồ sơ tại tòa án kiện giáo hội Reformed Church In America để đòi số nợ thiếu là $55 triệu về tiền địa ốc, chi phí tu bổ, cung cấp dịch vụ dọn dẹp vệ sinh và điều hành chương trình thuyết giảng “The Hour of Power” hàng tuần ở nhà thờ và chiếu trên truyền hình. Số là những năm sau này vì già yếu, sức khỏe của Mục Sư Schuller đi xuống nên giao lại cho các người con điều hành giáo hội. Hội đồng nhà thờ nộp hồ sơ khai phá sản vào ngày 18 tháng 10, 2010 sau nhiều lần điều đình với ngân hàng nhưng bất thành.
Luật khai phá sản buộc nhà thờ phải bán tài sản để trả nợ và đại học Chapman University gần đó muốn mua nhà thờ để nới rộng cơ sở giáo dục hiện có nhưng thiếu phòng ốc. Hội đồng giáo hội không muốn Nhà Thờ Kiếng trở thành trường học mà muốn dù cho có sang nhượng vẫn mãi là nơi cầu nguyện nên sau đó vào tháng 7, 2011 giáo phận Công Giáo Quận Cam lên tiếng muốn mua nhà thờ để làm nhà thờ chính tòa là nơi đặt tòa Giám Mục thì Nhà Thờ Kiếng rất hoan nghênh. Giáo phận Công Giáo Quận Cam trước tới nay đặt văn phòng tòa Giám Mục tại nhà thờ Cathedral of the Holy Family (Thánh Gia Thất) ở số 566 S. Glassel St. trong khu phố cổ thành phố Orange vốn rất thiếu phương tiện nên ngã giá mua là 50 triệu đồng. Hai tuần sau tăng lên $53.6 triệu và biết giáo hội Tin Lành cần cơ sở để sinh hoạt thờ phượng nên đồng ý cho mướn lại Nhà Thờ Kiếng trong vòng vài năm với giá thấp so với thị trường. Cuối cùng vào ngày 17 tháng 11, 2011 tòa án liên bang phán quyết chấp thuận cho giáo hội Reformed Church of America bán Nhà Thờ Kiếng cho Giáo phận Orange với giá là $57.5 triệu.
Ngay sau đó, dù trong tay chưa có gì nhưng Giáo phận đã lên kế hoạch (mọi người Việt Nam không tán thành) chi phí ước tính cho trùng tu ngôi thánh đường này là khoảng $79 triệu, theo linh mục Christopher Smith, coi sóc giáo xứ và đại diện giám mục của Nhà Thờ Chính Tòa Chúa Kitô, người cầm đầu dự án thiết kế.
Cách đây tám năm, các vị chức sắc ở đây đã mở cuộc vận động For Christ Forever (Vì Chúa Kitô Muôn Đời), để giúp gây quỹ cho việc tân trang. Họ thu được khoảng $39 triệu, với thêm $21 triệu nữa theo dự kiến sẽ gom được trong trong từ 2 năm cho tới 5 năm sắp tới, theo tổ chức Công Giáo Orange Catholic Foundation cho biết.
Chưa đủ, tiếp theo là vận động gây quỹ cho Linh Đài “mẹ La Vang” khoảng $11 triệu (kế hoạch là $25 triệu) toàn bộ đắp vào cho công trình trùng tu như là không thấy đáy này (so far $118 triệu USD) mà có Linh Địa “Mẹ La Vang” ra đời. (Theo tin bán chính thức tới hôm nay đã có tượng Mẹ La Vang rồi.)
Giáo dân Việt Nam các giáo xứ khác, các cha quản nhiệm sở tại cùng Giáo xứ Tam Biên luôn bám trụ và giúp đỡ cho nhà thờ kiếng nhưng chúng ta được gì ngoài sự mất mát và coi khinh???
Phục vụ bằng quyền lực, sự kiêu ngạo danh vọng và coi khinh các sắc dân khác thật sự không đúng với và hình ảnh Chúa Kitô.
“Vắng như Chùa Bà Đanh” sẽ xuất hiện ở Christ Cathedral khi giáo dân xa lìa Thánh lễ và không còn muốn hiệp thông với giáo phận khi một thiểu số quyền lực đang thách thức nhiệm thể Chúa Kitô…
Một người bạn ở giáo xứ Việt Nam gọi đến tôi hỏi rằng:
“Tôi muốn gọi lên giáo xứ bảo ngưng rút tiền hàng tháng từ Credit Card của tôi cho quỹ PSA (quỹ Mục Vụ), quỹ Đời đời cho Chúa Kitô (quỹ For Christ Forever), quỹ cho Linh Đài Mẹ La Vang vì thấy rằng giáo phận không rõ ràng, minh bạch trong thu chi cũng như sử dụng công quỹ không hợp lý có được không…???”
Xin thưa rằng không, tôi không xúi anh làm vậy, cũng không xúi mọi người giáo dân Việt Nam làm vậy! Nhưng quyền hạn và những cách thức bày tỏ ý kiến phản đối… anh ta hoàn toàn đúng. Trong thâm tâm tôi rất ngạc nhiên và thật sự không biết có quá nhiều “quỹ” như vậy cho việc trùng tu nhà thờ Kiếng?
Với hơn 30.000 Giáo dân Việt Nam cư ngụ trong quận Orange và sinh hoạt trong 14 giáo xứ. Chúng ta có bản sắc dân tộc và văn hóa riêng của mình nhưng luôn tuân thủ, hòa đồng và đi vào dòng chính của các giáo xứ Mỹ. Chính vì thế, Đức Cha Johnson trước đây là phụ tá Giám Mục của Tổng Giáo Phận Los Angeles và là đặc trách cơ quan Bác Ái Công Giáo của Tổng Giáo Phận. Ngài rất thương người Việt Nam tị nạn và thông cảm với hoàn cảnh phải bỏ nước ra đi của họ. Trong văn thư chúc mừng năm mới gởi tới Cộng Đồng Việt Nam nhân dịp Lễ Giáng Sinh năm 1979, ngài đã viết:
“Thích nghi với một xứ như Hiệp Chủng Quốc Hoa Kỳ này là cả một vấn đề khó khăn. Ngôn ngữ, tập quán làm việc và Văn hóa của chúng tôi rất khác biệt và nhiều khi còn khó chấp nhận cho anh chị em.” Rồi Ngài viết tiếp trong dịp Giáng Sinh năm 1980:
“Tôi nhận thức rằng thật là khó khăn đối với nhiều người trong anh chị em đang cố gắng ổn định trong một môi trường mới với bao trở ngại về ngôn ngữ, và thường là với 2 bàn tay trắng hoặc rất ít vốn liếng trong buổi ban đầu.”
Cũng trong hai văn thư trên đây, ngài nói rõ lý do tại sao ngài cho thiết lập Mục Vụ Việt Nam trong Giáo Phận Orange. Ngài viết:
“Mặc dầu phải thích nghi và điều chỉnh nếp sống, điều tối quan trọng là anh chị em phải duy trì được truyền thống của anh chị em. Chính vì thế, chúng tôi đã mời các Linh Mục tới trung tâm Mục Vụ để phục vụ anh chị em.”
Những ưu tư trên đây cũng là tiền đề để giáo dân Việt Nam phát huy truyền thống mang bản sắc văn hóa dân tộc tại Orange County này lớn mạnh trong phục vụ và quên mình hy sinh để đi vào sinh hoạt giáo phận bằng nhiều cách thức hữu hiệu hơn.
Đi lên từ khó khăn và trốn lánh bạo tàn Cộng Sản, chúng ta nương dung tại Hoa Kỳ này nhưng luôn phó thác vào “Lòng Chúa thương Xót” và nép mình dưới áo Mẹ La Vang, chúng ta không cần phải tiêu bỏ hàng trăm ngàn USD hàng năm để thuê mướn những người có học vị Ph.D Director of Music nhằm đánh bóng cho hình ảnh giáo hội tại giáo phận cho thêm nổi bật.
“Sáng Danh Thiên Chúa” bằng bản sắc Việt nam, qua học hỏi và phục vụ, giáo dân Việt nam cùng với các linh mục chủ chăn đã hình thành các ban ngành, đoàn thể, những ca đoàn xuất hiện trong từng giáo xứ, trong từng Thánh lễ mà ngày nay khách thập phương đến Orange County có thể thấy sự lớn mạnh của Cộng Đoàn Công Giáo Việt Nam tại Giáo phận này. Chúng ta biết thân, biết phận và cũng không muốn phung phí tiền bạc của giáo phận, từ cha cố Vũ Đình Trác, cha cố Vũ Hân, cha cố Vũ Tuấn Tú, các Hội Ái Hữu, căn nhà hưu dưỡng đầu tiên ở địa chỉ 12772 Louise St., Garden Grove hình thành cho các cha già, hưu trí, đau yếu, bệnh tật…, rồi cuối cùng nhà hưu dưỡng mới (nhà hưu dưỡng cũ bán đi và mua lại nhà mới) rộng hơn, khang trang hơn cho các cha hưu trí cũng ra đời ở tại 10421 Orangewood Ave. (giữa Brookhurst và Euclid) thuộc thành phố Garden Grove…
Và còn nữa còn nữa mà các con cháu của các Thánh tử Đạo Việt nam đã và đang làm tại nước Mỹ này.
Tới đây tôi lại nhớ như in ngày khánh thành Nhà Thờ lớn Chính Tòa Tổng giáo phận Los Angles vào những năm đầu của năm 2000. Nói làm sao hết vẻ đẹp của nhà Chúa, những cái đẹp, những cái nổi bật từ từng viên gạch có khắc tên các ân nhân (được mua bằng tiền), rồi những bức tường tranh chạm nổi đầy nghệ thuật, tới những tháp chuông, dàn nhạc giao hưởng…nhưng kề bên là lớp lớp người nghèo, da màu, bị lãng quên đang biểu tình chống lại sự lãng phí công quỹ và coi thường các sắc dân khác của giáo phận.
Chúng ta cũng vậy, tháng 7, 2019 này chúng ta lại chứng kiến lễ khánh thành nhà thờ Chính Tòa Christ Cathedral (Nhà thờ kiếng) mà bề thế và độ nguy nga tráng lệ không thua gì nhà thờ Chính tòa giáo phận Los Angeles (Cathedral of Our Lady of the Angels), nhưng cộng đoàn giáo dân Việt Nam thuộc giáo phận Orange County này cũng không muốn nhìn thấy sự lãng phí công quỹ hay các đoàn biểu tình của các sắc dân chống lại sự lạm quyền, lãng phí của công trong khi đất nước còn rất nhiều người nghèo, người đau khổ cần chúng ta giúp đỡ…
Khi chúng ta không thờ phượng Chúa mà chỉ coi Thiên Chúa như một món hàng và tạo cho Ngài sự hào nhoáng qua việc trùng tu, rồi các danh vọng xuất hiện, bạc tiền gom đầy thì Chúa Giêsu có buồn không ?
Dù vô tình hay hữu ý, một lời nói, một cử chỉ, một cách sống, nếu đi ngược với tinh thần của Phúc Âm, đều có thể là một cách xua đuổi người khác ra khỏi nhà Chúa và làm mất đi lòng tin và sự hiệp nhất trong “Thân thể Đức Kitô”.
Chúng ta cần sự hy sinh và phục vụ chứ không phải là thứ “Quyền lực trong phục vụ” khi mà thói kiêu ngạo và ích kỷ sẽ len lỏi làm hại đến “Nhà Chúa”.
Chúng ta cần sự minh bạch và lắng nghe.
Viết tại Orange County ngày 4, tháng 6 năm 2019
Views: 0
